យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់ប្រទេស នីហ្សេរីយ៉ាបានទម្លាក់គ្រាប់ច្រឡំទៅលើជំរំ ជនភៀសខ្លួនបណ្តាលឲ្យមានអ្នកស្លាប់និង របួសជាច្រើននាក់។ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកច្រឡំនេះបានកើតឡើងនៅថ្ងៃទី១៧ ខែ មករា ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាង១០០ នាក់ និងជាង២០០នាក់ទៀតរងរបួស។

សារព័ត៌មាន AP បានផ្សាយថា យន្ត ហោះខាងលើមានតួនាទីទៅវាយប្រហារ ទម្លាក់គ្រាប់បែកទៅលើក្រុម Boko Haram ។ មេបញ្ជាការកងទ័ពលោក Lucky Irabor បានបញ្ជាក់ថា ការទម្លាក់គ្រាប់បែកច្រឡំខាងលើស្ថិតនៅស្រុក Rann ជាប់ព្រំដែន ប្រទេសកាមេរូន។
នេះជាលើកទីមួយហើយដែលកម្លាំងទាហាននីហ្សេរីយ៉ាទម្លាក់គ្រាប់បែកច្រឡំទៅលើពលរដ្ឋស្លូតត្រង់បែបនេះ។ កន្លង មកពលរដ្ឋនៅទីនោះធ្លាប់បានចោទប្រកាន់ ថា ទាហានរដ្ឋាភិបាលទម្លាក់គ្រាប់បែក សម្លាប់ពលរដ្ឋជាច្រើនក្នុងការវាយប្រហារ រវាងទាហានរដ្ឋាភិបាលនឹងក្រុមអ៊ិស្លាម បូកូហារ៉ាម។

ប្រធានាធិបតីនីហ្សេរីយ៉ាលោក Muhammadu Buhiri បានរំលែកទុក្ខដល់ការស្លាប់របស់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដោយលោក បញ្ជាក់ថា នេះជាការសោកស្តាយយ៉ាងក្រៃ លែង។

មន្ត្រីមួយរូបនៅរដ្ឋ Borno ដែលបាន ជួយជម្លៀសពលរដ្ឋរងរបួសបានឲ្យដឹងថា មានអ្នកស្លាប់ជាង១០០នាក់និង រាប់សិប នាក់ទៀតរងរបួស។ ក្រុមគ្រូពេទ្យគ្មាន ព្រំដែនបានឲ្យដឹងថា សាកសពមនុស្ស៥២ នាក់ត្រូវបានគេរកឃើញ ហើយពេលនេះគ្រូពេទ្យកំពុងព្យាបាលឲ្យអ្នករងរបួស២០០ នាក់ទៀត។

គ្រូពេទ្យមួយរូបឈ្មោះ Jean Clement Cabrol បានបញ្ជាក់ថា «ការវាយប្រហារ ទម្លាក់គ្រាប់បែកខាងលើជាទ្រង់ទ្រាយធំ ហើយបានវាយប្រហារចំអ្នកដែលងាយរងរបួសដែលជាអ្នកបានរត់គេចពីតំបន់មានអំពើហិង្សា។

នៅពេលនេះក្រុមអ្នកឯកទេសក៏បានស្រាវជ្រាវបញ្ជាក់ការពិតពីការទម្លាក់គ្រាប់បែកច្រឡំខាងលើសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងច្រើន បែបនេះជាចេតនាវាយប្រហារឬពិតជា ច្រឡំ។

រយៈប៉ុន្មានប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះការវាយប្រហារច្រឡំបានកើតឡើងច្រើនទាំង នៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន ស៊ីរី និងនីហ្សេ រីយ៉ា។ កន្លងមកការវាយប្រហារតាមដែនអាកាសពីកម្លាំងទាហានទួរគីទៅលើស្រុក Al Bab និងភូមិពីរផ្សេងទៀតនៅភាគខាងជើងទីក្រុងអាឡែបប៉ូបណ្តាលឲ្យមានពលរដ្ឋ១៨នាក់ស្លាប់ និងជាច្រើននាក់ទៀតរង របួស។ ការវាយប្រហារកើតឡើងនៅក្នុងថ្ងៃទី១៦ ខែមករា យន្តហោះចម្បាំងទួរគីបានវាយប្រហារទម្លាក់គ្រាប់ទៅលើភូមិ BaZaa និង Tadaf ភាគខាងជើងទីក្រុង អាឡែបប៉ូសម្លាប់មនុស្ស៩នាក់ និង៥៧ នាក់រងរបួសគឺជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិ។

នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ទាហានទួរគីក៏បានវាយប្រហារទៅលើភូមិ Al Tafrieh សម្លាប់មនុស្ស៤នាក់ក្នុងមួយគ្រួសារផងដែរ។ នៅក្នុងព្រិត្តិការណ៍ដែលពាក់ព័ន្ធនោះដែរ កម្លាំងទាហានទួរគីបានសម្លាប់ ខ្មាន់កាំភ្លើងក្រុម IS ៤១នាក់ និងបំផ្លាញ ទីតាំង១៨៧កន្លែង របស់ក្រុមនេះនៅភាគ ខាងជើងស៊ីរី។

ចំណែកនៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែនវិញ សម្ពន្ធយោធាអារ៉ាប់ដែលចេញធ្វើអន្តរា គមន៍នៅយេម៉ែនបានទទួលស្គាល់កំហុស ថា បានទម្លាក់គ្រាប់បែកដោយច្រឡំទិសដៅកាលពីសប្តាហ៍មុនសម្លាប់មនុស្សអស់១៤០នាក់ ដែលកំពុងចូលរួមប្រារព្ធពិធី បុណ្យសព។ ការបាញ់ខុសទៅផ្តាច់ជីវិត ជនស៊ីវិលនេះបានរងការរិះគន់តាមប្រព័ន្ធអុីនធើណេតពេញពិភពលោក។

អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត និងសម្ពន្ធមិត្តដែលផ្សំគ្នាជាសម្ពន្ធយោធាអារ៉ាប់ដើម្បីគាំទ្រប្រធានា ធិបតីយេម៉ែនលោក អាប់ រ៉ាប់បូ ម៉ង់សួរ ហាឌី ធ្លាប់រងការចោទប្រកាន់ថា បានទម្លាក់ គ្រាប់បែកសម្លាប់ជនស៊ីវិលពីមុនមក។ នៅ ថ្ងៃទី៨ ខែមករា សប្តាហ៍មុននេះប្រតិបត្តិការផ្លូវអាកាសបានដៅទិសដៅវាយប្រហារ សាលប្រជុំធំមួយនៅក្រុងសាណាត្រួតត្រាដោយពួកហ៊ូទិស្សដែលកំពុងរៀបចំពិធី បុណ្យសពមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់ខ្លួនបង្ក ឱ្យមានអ្នកស្លាប់១៤០នាក់ និងរបួស៥២៥ នាក់។ នេះបើអង្គការសហប្រជាជាតិបានប្រាប់ឲ្យដឹង។

ដំបូងឡើយសម្ពន្ធយោធាអារ៉ាប់បាន បដិសេធទំនួលខុសត្រូវតែក្រោយពីបើកការអង្កេត ទើបព្រមទទួលស្គាល់នៅថ្ងៃ សៅរ៍នេះថា ពិតជាបាញ់ដោយច្រឡំ និងធ្វើឱ្យបាត់បង់ជីវិតពលរដ្ឋស៊ីវិល។ ទាំង នេះគឺដោយសារតែបានទទួលព័ត៌មាន ខុសមានអ្នកមិនគោរពវិធានការ និងដំណើរ ការរបស់សម្ពន្ធយោធា។ បើតាមក្រុមអ្នក អង្កេតសម្ពន្ធអារ៉ាប់បានបើកការទម្លាក់គ្រាប់ បែកក្រោយពីបានទទួលព័ត៌មានមិនត្រឹមត្រូវពីក្រុមយោធារបស់ប្រធានាធិបតីយេម៉ែនលោក ហាឌី ថាមានអ្នកទទួលខុសត្រូវ យោធាហ៊ូទិស្សជាច្រើនចូលរួមក្នុងពិធី បុណ្យសព។

សម្ពន្ធយោធាអារ៉ាប់សន្យាដាក់ទោសអ្នកទទួលខុសត្រូវលើប្រតិបត្តិការនោះ និងផ្តល់សំណងដល់ជនរងគ្រោះ ព្រមទាំង សន្យាសើរើមើលកិច្ចសន្យាធ្វើប្រតិបត្តិការយោធានៅយេម៉ែននេះឡើងវិញ។ ការបាញ់ ខុសនេះបានជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកជាសម្ពន្ធមិត្តរបស់អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតដកខ្លួន មកពិចារណាឡើងវិញ ការគាំទ្រសម្ពន្ធយោធាអារ៉ាប់នៅយេម៉ែនដែលសង្គ្រាមនេះបានសម្លាប់មនុស្សអស់៦.៨៨៥នាក់ គិតចាប់ពីខែមីនា ២០១៥មក ក្នុងនោះជិតពាក់កណ្តាលជាជនស៊ីវិល។

ចំណែកអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស Humain Rights Watch វិញបានបញ្ជាក់ថា ទង្វើបាញ់ខុសនេះសឹងអាចចាត់ទុកជា ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ព្រោះសម្ពន្ធយោធាអា រ៉ាប់ប្រើកម្លាំងហួសប្រមាណបាញ់លើពិធី បុណ្យសពដែលនរណាក៏ដឹងថា មានជន ស៊ីវិលចូលរួមច្រើន៕

ប្រែសម្រួល៖ ម៉ែវ សាធី