នាយកធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) ប្រចាំប្រទេសវៀតណាម លោក Shantanu Chakraborty បាននិយាយថា ទោះបីជាមានការប្រឈមជាសាកលយ៉ាងសំខាន់ក៏ដោយ ក៏វៀតណាមសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ចគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។

នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានវៀតណាម (VNA) លោកបានលើកឡើងពីកត្តាជំរុញសំខាន់ៗមួយចំនួននៃកំណើន ដោយចាប់ផ្តើមពីការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចល្អ ដែលពង្រឹងភាពធន់នឹងជំងឺរាតត្បាត Covid-19 និងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយសកល។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលបានចាត់វិធានការយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ជាមួយនឹងវិធានការបត់បែន និងគោលនយោបាយសារពើពន្ធ និងរូបិយវត្ថុទាន់ពេលវេលា ដើម្បីកាត់បន្ថយការរំខាននៃខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងការកើនឡើងអស្ថិរភាពអន្តរជាតិ។

ពាណិជ្ជកម្មខ្លាំងបានដើរទន្ទឹមគ្នាជាមួយនឹងផលិតកម្មឧស្សាហកម្មដ៏រឹងមាំ។ វៀតណាមបានក្លាយទៅជាសមាហរណកម្មកាន់តែខ្លាំងឡើងទៅក្នុងបណ្តាញផលិតកម្មសកល និងក្នុងតំបន់។ ក្នុងរយៈពេលប្រាំពីរខែដំបូងនៃឆ្នាំ 2025 ការនាំចេញឈានដល់ 262.44 ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង 14.8% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ខណៈការនាំចូលកើនឡើង 17.9% ដល់ 252.26 ពាន់លានដុល្លារ ដែលបង្កើតអតិរេកពាណិជ្ជកម្ម 10.18 ពាន់លានដុល្លារ។ សន្ទស្សន៍ផលិតកម្មឧស្សាហកម្មក៏កើនឡើង 8.6% ផងដែរ។

ការវិនិយោគទាំងបរទេស និងសាធារណៈនៅតែជាសសរស្តម្ភសំខាន់មួយទៀត។ ការកត់ត្រាលំហូរចូលនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) បានដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើន។ នៅចន្លោះខែមករា និងខែកក្កដា ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសដែលបានដឹងថា បានកើនឡើង 8.4% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដល់ 13.6 ពាន់លានដុល្លារ ខណៈដែលការសន្យាដែលបានចុះបញ្ជីមានចំនួន 24.1 ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង 27.3% ធៀបនឹងឆ្នាំមុន។ ការបញ្ចេញការវិនិយោគសាធារណៈប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពក៏មានកំណើនប្រកបដោយនិរន្តរភាពផងដែរ ដោយបំណុលសាធារណៈរបស់វៀតណាមមានប្រហែល 36-37% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប – ទុកកន្លែងសារពើពន្ធច្រើនសម្រាប់គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗ។

ការប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុកនៅតែមានស្ថិរភាពទោះបីជាមានការឡើងថ្លៃជាសកលនាពេលថ្មីៗនេះក៏ដោយ ដោយសារវិធានការជំរុញសារពើពន្ធដូចជាការកាត់បន្ថយពន្ធលើតម្លៃបន្ថែម (VAT) 2% និងការលើកទឹកចិត្តពន្ធផ្សេងទៀត និងកម្មវិធីចំណាយ។

ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋាភិបាលបានជំរុញការកែទម្រង់ស្ថាប័នយ៉ាងទូលំទូលាយ ដោយចាត់ទុកថាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កំណើនរយៈពេលវែង និងបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយបើកចំហឆ្ពោះទៅរកពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ ខណៈពេលដែលកំពុងគ្រប់គ្រងហានិភ័យខាងក្រៅយ៉ាងសកម្ម។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដំបូងរបស់វៀតណាមក្នុងការចរចារតម្លៃពន្ធទៅវិញទៅមកជាមួយអាមេរិក បង្ហាញពីវិធីសាស្រ្តសកម្មនេះ។ លោក Chakraborty បាននិយាយថា កត្តាជំរុញទាំងនេះរួមរួមចំណែកដល់កំណើនដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍របស់វៀតណាម និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការរុករកបញ្ហាប្រឈមជាសកល។

 

ទស្សនវិស័យ និងបញ្ហាប្រឈម

 

ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី នាយក ADB ប្រចាំប្រទេសបានព្រមានថា វៀតណាមប្រឈមមុខនឹងការកើនឡើងក្នុងរយៈពេលខ្លីទៅមធ្យម។ ការបង្កើនពន្ធគយ វិធានការសងសឹក ជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន ដែលអូសបន្លាយពេលយូរ និងអស្ថិរភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងប៉ះពាល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចវៀតណាមដែរ។

ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហខ្ពស់ វៀតណាមងាយនឹងផ្លាស់ប្តូរលំហូរពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគសកល ដែលបណ្តាលមកពីភាពតានតឹងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងការការពារនិយម។ ការលើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងតាមរយៈហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលមានគុណភាពខ្ពស់ ជាពិសេសក្នុងការដឹកជញ្ជូន និងថាមពល នឹងមានសារៈសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយការចំណាយលើភស្តុភារ និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពសេដ្ឋកិច្ចតាមរបៀបបៃតង និងនិរន្តរភាព។

អាទិភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ ADB

 

ដោយសម្លឹងឆ្ពោះទៅមុខ ហើយស្របតាមកំណែទម្រង់ស្ថាប័នដែលកំពុងបន្ត លោក Chakraborty បាននិយាយថា ADB នឹងផ្តោតលើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួននៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយវៀតណាម។ ទីមួយគឺការវិនិយោគសាធារណៈ និងការប្រឹក្សាគោលនយោបាយក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ។ ADB អាចគាំទ្រការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាលសម្រាប់គម្រោង និងកម្មវិធីកំណែទម្រង់ ជាពិសេសក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងគម្រោងខ្នាតធំ។ ការចំណាយសាធារណៈប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅតែជាអាទិភាព ហើយធនាគារនឹងបន្តផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសដើម្បីគាំទ្រកំណែទម្រង់ ទន្ទឹមនឹងនោះក៏ត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការពង្រីកជំនួយថវិកាដើម្បីជំរុញរបៀបវារៈអភិវឌ្ឍន៍របស់វៀតណាម។ ទីពីរគឺការអភិវឌ្ឍវិស័យឯកជន។ ADB នឹងបន្តគាំទ្រកំណែទម្រង់ដែលជំរុញកំណើនវិស័យឯកជន ខណៈពេលដែលផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន – ដោយផ្ទាល់ ឬតាមរយៈស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក – សម្រាប់គម្រោងវិស័យឯកជនដែលមានឥទ្ធិពល។ ការយកចិត្តទុកដក់ជាពិសែសនឹងផ្តល់ដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងក្រុមជួបការលំបាក ដូចជាអាជីវកម្មដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រី។