ភ្នំពេញ ៖ លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ រដ្ឋមន្រ្តីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានប្រកាសប្រាប់ពិភពលោកអំពីការឈ្លានពានរបស់យោធាថៃ លើទឹកដីកម្ពុជា ដោយលើកឡើងថា «ការ ឈ្លានពានមួយ ដែលត្រូវបានបណ្ដែតបណ្ដោយ អាចនឹងក្លាយជា គំរូទៅថ្ងៃក្រោយ»។

តាមរយៈសារមួយទៅកាន់ពិភពលោក និងប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ តាន់ បានលើកឡើងទាំងស្រុងដូច្នេះថា៖ 

«កម្ពុជាប្រឈមនឹងការឈ្លានពានពីសំណាក់ថៃ

១. ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោក…

ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោកថា កម្ពុជាមិនមែនកំពុងធ្វើសង្គ្រាមដោយការជ្រើសរើសនោះទេ។ អ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនរបស់យើងនៅថ្ងៃនេះ ក៏មិនមែនជាឧប្បត្តិហេតុ ឬការកើនឡើងនៃភាពតានតឹង ដែលមិនអាចគ្រប់គ្រងបាននោះដែរ។ វាជាការឈ្លានពានម្តងហើយម្តងទៀត ដែលត្រូវបានរៀបចំ និងអនុវត្តយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន។ ២ដងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ប្រទេសរបស់យើងបានរងការវាយប្រហារ។ មិនមែនតាមរយៈឧប្បត្តិហេតុ ដាច់ដោយឡែកនោះទេ ប៉ុន្តែតាមរយៈការប្រើប្រាស់កម្លាំងដ៏ឃោរឃៅដែលត្រូវបានគិតគូយ៉ាងល្អិតល្អន់។ នៅពីក្រោយភាសា «សន្តិសុខជាតិ» ការវាយលុកឈ្លានពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយមិនត្រឹមតែវាយប្រហារ លើទីតាំងយោធាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងវាយប្រហារលើជនស៊ីវិល ប្រាសាទ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗផងដែរ។ 

នៅពេលការឈ្លានពានតាមជើងគោកបរាជ័យ ការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសត្រូវបានធ្វើឡើង រហូតដល់ចម្ងាយ៩០គីឡូម៉ែត្រនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់ពិភពលោកថា សង្គ្រាមនេះមានភាពមិនស៊ីមេទ្រីយ៉ាងខ្លាំង។

ការប្រឆាំងនឹងយន្តហោះចម្បាំង F-16 និង Gripen កម្ពុជាឈរដោយភាពធន់ និងប្រកាន់យកនីតិរដ្ឋ។ ប្រឆាំងនឹងការបង្ហាញអំណាចឃោរឃៅ កម្ពុជាបានលើកឡើងនូវប្រវត្តិសាស្ត្រ សន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិ និងកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់។ តែទោះជាមានអតុល្យភាពយោធាបែបនេះក៏ដោយ ក៏ជនឈ្លានពានមិនអាចសម្រេចបាននូវការគ្រប់គ្រងទឹកដីបានយូរអង្វែងឡើយ។ នេះ គ្រាន់តែបង្ហាញ ពី លក្ខណៈ ពិត នៃ ការ វាយប្រហារ ទាំងនេះប៉ុណ្ណោះ៖ ពួកគេ លែង និយាយ អំពី ការ ដណ្ដើមទឹកដី ទៀត ហើយ ប៉ុន្តែ និយាយ អំពី ការ បំភិតបំភ័យ ការ បិទបាំង ការ បរាជ័យ និង ការ បង្កើតព័ត៌មានភូតកុហក។ ខ្ញុំសូម និយាយ ទៅកាន់ ពិភពលោក ថាអ្វីដែល កំពុង កើតឡើង គឺមិនមែនគ្រាន់តែជាបញ្ហាសម្រាប់កម្ពុជាឡើយ។ ពីព្រោះ៖ ការ ឈ្លានពានមួយដែលត្រូវបានបណ្ដែតបណ្ដោយ អាចនឹងក្លាយជា គំរូទៅថ្ងៃក្រោយ ហើយការ ចុះចាញ់នឹងជំរុញឱ្យ មាន ការ រំលោភ បំពាន នា ពេល អនាគត នៅ កន្លែង ផ្សេងទៀត នៅពេលណា ដែល នីតិរដ្ឋ មិនអាចទបស្កាត់ការប្រើកម្លាំងបាយ។ 

២. ខ្ញុំ ចោទប្រកាន់ ថៃ…

ខ្ញុំ ចោទប្រកាន់ ថៃ ថា បាន ធ្វើ សង្គ្រាម ដោយ មិន មាន ការ ប្រកាស ប៉ុន្តែ ដោយ ចេតនា យ៉ាងពេញលេញ។ ខ្ញុំ ចោទប្រកាន់ ថៃ ថា បាន ប្រែក្លាយ ការ ឈ្លានពាន ទៅ ជា ការ ការពារ ការ ញុះញង់ ទៅ ជា លេស និង ការ ភូតកុហកទៅ ជា គោលលទ្ធិ។ ខ្ញុំ ចោទប្រកាន់ ថៃ ថា បាន ធ្វើ សង្គ្រាម ប្រឌិតរឿងរ៉ាវ ដោយ ចង់ សរសេរ ប្រវត្តិសាស្ត្រ ឡើង វិញ លុប ចោល ភូមិសាស្ត្រ និង ជំនួស ច្បាប់ អន្តរជាតិ ដោយ ច្បាប់ របស់ អ្នក ខ្លាំង បំផុត។ ក្រោម ការ ក្លែងបន្លំ នៃ ស្នេហាជាតិ ថៃ បានមួលបង្កាច់ការពិត ប្រើឧប្បត្តិហេតុជាឧបករណ៍ និង បន្លំថាខ្លួនឯងជាជនរងគ្រោះ។ ខ្ញុំ ចោទប្រកាន់ បន្ថែម ទៀត នូវ អំណាច មួយ ដែល នៅ ពេល ការ រួបរួម ផ្ទៃក្នុង របស់ ខ្លួន ធ្លាក់ចុះ បែរជាទៅស្វែងរក សត្រូវ ខាងក្រៅ។ ជម្លោះ នេះ មិនមែន គ្រាន់តែ ជា ជម្លោះទឹកដី នោះ ទេ។ វា ជា នយោបាយ ជា និមិត្តរូប និង ជា ការ ប្រមាថមើលងាយ យ៉ាង ខ្លាំង។ វាត្រូវបានបម្រើជាបង្វែរការចាប់អារម្មណ៍របស់សាធារណជន រក្សាអំណាចដែលកំពុងមានការប្រជែង និងបង្កើតការភ័យខ្លាចដោយប្រឌិតថាមានការគំរាមកំហែង ពីបរទេសខាងក្រៅ។ 

៣. ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់កម្ពុជា…

ខ្ញុំសូមនិយាយទៅកាន់កម្ពុជាថា៖ ចូរឈរឱ្យរឹងមាំ ពីព្រោះយើងយល់ពីអត្ថន័យដើម្បីរស់រានមានជីវិត។ ចន្លោះពីឆ្នាំ១៩៧០ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៨ ប្រជាជនរបស់យើងបានស៊ូទ្រាំឆ្លងកាត់សង្គ្រាម២លើក និងការប្រល័យពូជសាសន៍មួយ។ យើងដឹងពីតម្លៃនៃឈាម។ យើងក៏យល់ពីតម្លៃនៃសាមគ្គីភាពផងដែរ។ សព្វថ្ងៃនេះ ទាហានរបស់យើងកាន់កាប់ទីតាំងរបស់ពួកគេ ដោយដឹងយ៉ាងច្បាស់ថានៅពីក្រោយពួកគេមិនត្រឹមតែជាសមរភូមិមុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាប្រជាជាតិ ទាំងមូល។ នៅតាមទីក្រុង និងបណ្ដាភូមិ ការខ្វះខាតត្រូវបានបំពេញដោយការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក។ សាមគ្គីភាពមិនត្រូវបានប្រកាសជាសាធារណៈទេ។ តែវាមានជីវិត។ វាជាការពិត បច្ចុប្បន្ន និងនៅរស់រវើក។

ការឈរឱ្យរឹងមាំមិនមែនដើម្បីអំពាវនាវឱ្យមានការស្អប់ខ្ពើមនោះទេ។ វាដើម្បីបដិសេធការលុបបំបាត់ចោល។ ការឈរឱ្យរឹងមាំគឺដើម្បីជឿថាច្បាប់ សូម្បីតែនៅពេលត្រូវបានជាន់ឈ្លីក៏ដោយ ក៏តែងតែងើបឡើងម្តងទៀត។ ការឈរឱ្យរឹងមាំ គឺដើម្បីដឹងថាការកុហកមិនដែលស្ថិតស្ថេរឡើយ។ ជនឈ្លានពាននឹងដួលរលំ ព្រោះវាដើរទៅមុខឈរលើមូលដ្ឋាននៃការភូតកុហក។ ហើយនៅពេលដែលវាដួលរលំ សេចក្តីពិតនឹងបង្ហាញខ្លួននៅពីមុខវា។ កម្ពុជា សូម អំពាវនាវ ដល់ អ្នក ដែល នៅ តែ ជឿជាក់ លើ យុត្តិធម៌ សន្តិភាព និង នីតិរដ្ឋ។ កម្ពុជា អំពាវនាវ ដល់ ប្រជាជាតិ កុំ បែរមុខ ចេញ។ ការប្រងើយកន្តើយពីការឈ្លានពាននៅថ្ងៃនេះ នឹងទុកឱ្យការឈ្លានពានកើតឡើងនៅថ្ងៃស្អែក។

អតីត ប្រធានវិទ្យុបារាំង (RFI) ដែលបច្ចុប្ប ន្នជា រដ្ឋមន្រ្តីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្រ្តី បន្តថា ៖ ចំពោះ អ្នក ដែល វាយប្រហារ យើង យើង ឆ្លើយ តប យ៉ាង ច្បាស់ ថា៖ យើង នឹង មិន បោះបង់ ចោល ទាំង ទឹកដីរបស់យើង សិទ្ធិរបស់យើង ឬ ការ ចងចាំរបស់យើង ឬ សេចក្តី ថ្លៃថ្នូរ របស់ យើងដាច់ខាត»៕

លោក ហ្សង់ ហ្វ្រង់ស័រ តាន់