ក្រោយហេតុការបាញ់ប្រហារទៅលើនាវាដឹកប្រេង ក្នុងតំបន់សមុទ្រ Oman អាមេរិកនិងអ៊ីរ៉ង់បានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមក ថាជាអ្នកនៅពីក្រោយ។ សកម្មភាព ជាហេតុធ្វើឲ្យអាមេរិកបានបញ្ជូនទាហានបន្ថែមដើម្បីដាក់គំនាប់ទៅលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។
នៅពេលនេះដែរ មេបញ្ជាការកងទ័ពអ៊ីរ៉ង់ លោក Mohammad Baqeri បានប្រកាសថា កម្លាំងទាហានអ៊ីរ៉ង់ អាចនឹងបិទច្រកសមុទ្រ Hormuz ដើម្បីរារាំងការដឹកជញ្ជូនប្រេងចេញតាមច្រកនេះដោយបើកជំហរ ។ កម្លាំងទាហានអ៊ីរ៉ង់មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីធ្វើរឿងនេះ ។
ច្រកសមុទ្រ Hormuz គឺជាផ្លូវដឹកជញ្ជូនប្រេង ដ៏សំខាន់បំផុត ដោយបណ្តាប្រទេសតំបន់ឈូងសមុទ្រ ចាំបាច់ត្រូវតែដឹកប្រេងឆ្លងកាត់ទៅនេះទើបនាំចេញទៅកាន់បណ្តាប្រទេសជុំវិញពិភពលោក ក្នុងនោះមានអាមេរិក អូស្ត្រាលី ជប៉ុន និង អឺរ៉ុបខាលិច។
កន្លងកអ៊ីរ៉ង់ក៏ធ្លាប់ព្រមានបិទច្រកសមុទ្រនេះដែរ ប្រសិនបើ រងការដាក់ទណ្ឌកម្ម ដឹកជញ្ជូនប្រេងនោះ។ មន្ត្រីសន្តិសុខជាតិអ៊ីរ៉ង់ លោក Ali KhamKhani បានបញ្ជាក់ថា អ៊ីរ៉ង់កំពុងតែគ្រប់គ្រង សន្តិសុខនៅតំបន់ឈូងសមុទ្រ ។ទន្ទឹមនឹងនោះលោកក៏បានស្នើរឲ្យអាមេរិកដកទាហានចេញពីតំបន់នេះ។
លោក Ali KhamKhani បញ្ជាក់ទៀតថា «យើងសូមរំលឹកជាថ្មីនៅគោលជំហររបស់យើង ហើយកម្លាំងទាហានអាមេរិក ចាំបាច់ត្រូវតែចាកចេញពីតំបន់ នេះ។ វត្តមានរបស់ទាហានអាមេរិក នឹងធ្វើឲ្យស្ថានភាពនៅក្នុងតំបន់កាន់តែតានតឹង»។
នៅពេលនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក លោក Patrick Shanahan កាលពីថ្ងៃទី១៧ខែមិថុនា បានប្រកាសបញ្ជូន ទាហានបន្ថែម១៥០០នាក់ទៅកាន់តំបន់មជ្ឈិបូព៌ា ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍អាមេរិក ទប់ស្កាត់ការគំរាមកំហែងពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។
ការប្រឈមមុខតានតឹងរវាងអាមេរិកនិងអ៊ីរ៉ង់កាន់តែខ្លាំងឡើងក្រោយពេលនាវាដឹកប្រេងពីរគ្រឿងរងការវាយប្រហារបណ្តាលឲ្យឆេះនៅដែនសមុទ្រ Oman ។ នេះជាការវាយប្រហារលើកទីពីរហើយទៅលើ នាវាដឹកប្រេងក្នុងរយៈពេលមិនដល់ ១ខែផងនោះ ក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រ។
រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានទម្លាក់កំហុសទាំងអស់ទៅលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ជាអ្នកនៅពីក្រោយហេតុការវាយប្រហារទាំងនោះ ។ អាមេរិកចោទអ៊ីរ៉ង់ថាបានគំរាមកំហែងដល់សន្តិសុខ ក្នុងតំបន់ពិសេសគឺសន្តិសុខដឹកជញ្ជូនតាមដែនសមុទ្រ ។
ចំណែកមន្ត្រីយោធាអ៊ីរ៉ង់វិញបាន ចាត់ទុកសកម្មភាពបាញ់ប្រហារទៅលើនាវាដឹកប្រេង គឺជា«ឆាកល្ខោន ដើម្បីអាមេរិកបញ្ជូនទាហាន ទៅកាន់តំបន់ជម្ឈិបូព៌ាកាន់តែច្រើនដើម្បី ដាក់គំនាប់ទៅលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់តែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែក ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានផ្លូវការ IRNA បានរាយការណ៍ថា ប្រធានសភាអ៊ីរ៉ង់បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនអាចស្ថិតនៅពីក្រោយការវាយ ប្រហារដ៏គួរឲ្យសង្ស័យលើកប៉ាល់ដឹកប្រេងក្នុងឈូងសមុទ្រអូម៉ង់ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើទីក្រុងតេអេរ៉ង់។
លោក Ali Larijani បានប្រាប់សមាជិកសភាថា “សកម្មភាពគួរឲ្យសង្ស័យប្រឆាំងនឹងកប៉ាល់ដឹកប្រេងហាក់ដូចជាដាក់សម្ពាធបន្ថែមលើទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកចាត់ទុកថាវាមិនបានសម្រេចលទ្ធផលណាមួយឡើយ”។លោកបានអះអាងថា ធ្លាប់មានយុទ្ធសាស្ត្រអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២នៅពេលដែលអាមេរិកបានកំណត់គោលដៅលើនាវាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេនៅក្បែរប្រទេសជប៉ុនដើម្បីបង្កើតលេសសម្រាប់បង្ករឿង។
សហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើសង្គ្រាមបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលរបស់ប្រទេសជប៉ុនទៅលើមូលដ្ឋាន Pearl Harbor របស់អាមេរិកនៅកោះហាវ៉ៃនៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៤១។កប៉ាល់ដឹកប្រេង Kokuka Courageous របស់ជប៉ុននិងកប៉ាល់ Front Altair របស់ន័រវែសត្រូវបានវាយប្រហារកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ហើយបានឆាបឆេះខណៈពួកគេកំពុងឆ្លងកាត់ឈូងសមុទ្រអូម៉ង់។
រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានចោទប្រកាន់ក្រុងតេអេរ៉ង់ថា ស្ថិតនៅពីក្រោយការវាយប្រហារនេះដែលបានកើតឡើងចំពេលដំណាលគ្នាដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនលោក Minister Shinzo កំពុងស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងតេអេរ៉ង់សម្រាប់កិច្ចចរចាជាមួយគោលបំណងបន្ថយភាពតានតឹងរវាងអ៊ីរ៉ង់និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអ៊ីរ៉ង់លោក Mohammad Javad Zarif បានច្រានចោលការអះអាងរបស់អាមេរិកថាគ្មានមូលដ្ឋានហើយបាននិយាយថា ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានធ្វើការចោទប្រកាន់ភ្លាមៗប្រឆាំងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ទាំងគ្មានភ័ស្តុតាងជាក់ស្តែងឬភ័ន្តច្រឡំ។
មន្ទីរបញ្ចកោណបានចេញផ្សាយវីដេអូមួយដែលបង្ហាញពីអ្វីដែលខ្លួននិយាយថាគឺជាទូកអ៊ីរ៉ង់ដែលបានទាញឡើងជាមួយកប៉ាល់ដឹកប្រេងរងការវាយប្រហារមួយគ្រឿងនិងបានយកចេញនូវគ្រាប់មីនដែលភ្ជាប់ទៅនឹងតួរបស់កប៉ាល់នោះ។
ការប្រឈមមុខតានតឹងជាមួយអាមេរិក ធ្វើឲ្យអ៊ីរ៉ង់ ប្រកាសថាខ្លួននឹងឈប់អនុវត្តនូវការដាក់កំហិតលើការស្ដុកទុក និងចម្រាញ់ សារធាតុអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម ដែលមានចែងនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរឆ្នាំ២០១៥ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា នេះ តទៅ។
ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានឹងការប្រកាសរបស់អ៉ីរ៉ង់ បារាំង អង់គ្លេស និងអាល្លឺម៉ង់ បានព្រមានថាពួកគេអាចនឹងដាក់ទណ្ឌកម្ម បើសិនជាទីក្រុងតេហេរ៉ង់ រំលោភបំពានលើកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរឆ្នាំ២០១៥។ យ៉ាងណាក៏ដោយ អ៉ីរ៉ង់ នៅតែបញ្ជាក់ដដែលថាបណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុប នៅតែមានឱកាសស្ដារកិច្ចព្រមព្រៀងនេះឡើងវិញ មុននឹងស្ថានភាព អាក្រក់ជាងបច្ចុប្បន្នផ្ទុះឡើង។
គួរបញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រកាសដកខ្លួនចេញពីកិចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៉ីរ៉ង់ឆ្នាំ២០១៥ (មានប្រទេស ហត្ថលេខីផ្សេងទៀតដូចជា អាល្លឺម៉ង់ បារាំង អង់គ្លេស ចិន រុស្ស៊ី និងអ៉ីរ៉ង់) កាលពីឆ្នាំ២០១៨ ហើយចាប់ពីពេល នោះមកដែរ ទំនាក់ទំនងរវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងទីក្រុងតេហេរ៉ង់ ជួបភាពតានតឹងរហូតមកទល់នឹងពេល បច្ចុប្បន្ន។ ភាពតានតឹងនេះទៀតសោត អាចនឹងកើនឡើងកាន់តែខ្លាំង នៅក្នុងករណីអ៉ីរ៉ង់បង្កើនការចម្រាញ់ សារធាតុអ៊ុយរ៉ាញ៉ូមឡើងវិញមែននោះ៕
