បម្រែប្រួលអាកាសធាតុកំពុងតែក្លាយទៅជាសព្វាវុធដ៏មុតស្រូចសម្លាប់មនុស្សរាប់សិបពាន់នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។. តាមលទ្ធផលស្រាវជ្រាវមួយបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា បរិយាកាសបរិសុទ្ធល្អជាងនេះនឹងសង្គ្រោះអាយុជីវិតមនុស្សបានជាង២លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោក ដែលកំពុងតែរស់នៅក្នុងបរិយាកាសកខ្វក់ ។
លោក Julian Marshall មកពីសកលវិទ្យាល័យ Minnesota និងជាអ្នកស្រាលជ្រាវបានបញ្ជក់ថា« យើងពិតជាមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង នៅពេលដែលឃើញថា បរិយាកាសបរិសុទ្ធមានសារសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះសុខភាពរបស់មនុស្សជាតិ កាត់បន្ថយបានអត្រាអ្នកស្លាប់ជាច្រើន។ បរិយាកាសកខ្វក់ភាគច្រើនស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ចំណែកប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាអាមេរិក កាណាដា និងអឺរ៉ុបមានភាពប្រសើរជាង។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសដែលមានបរិយាកាសអាប់អួរបំផុតនោះគឺនៅក្នុងប្រទេសចិន ឥណ្ឌា និងរុស្ស៊ី ហើយប្រទេសទាំងនោះមានបរិយាកាសប្រសើរជាងនេះដូចកម្រិតដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកដាក់ចេញនោះ នឹងអាចជួយពលរដ្ឋជិតមួយលានកន្លះគេចផុតពីសេចក្តីស្លាប់។ ចំណែកប្រទេសដែលមិនសូវមានបរិយាកាសកខ្វក់អាចធ្វើឲ្យប្រសើរ ដូចការដាក់ចេញរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកនោះនឹងជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្សជាង កន្លះលាននាក់។
អង្គការសុខភាពបិភពលោកWHO បានបញ្ជាក់ថា បរិយាកាសកខ្វក់ ដូចជាកម្ទេចធូលីតូចៗ (PM) អាចចូលក្នុងសួត បង្កឲ្យមានអ្នកស្លាប់ដល់ទៅ 3,2 លាននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ការស្រាវជ្រាវបានឲ្យដឹងថា ធូលីតូចជាង 2,5 microns គឺជាឃាតក សម្លាប់មនុស្សរាប់លាននាក់ ធូលីទាំងនោះបង្កឲ្យមានជំងឺពាក់ព័ន្ធបេះដូង សួត និងមហារីកជាដើម។ ធូលីតូចៗនោះចេញមកពីការដុតធ្យូងថ្មនៅតាមរោងចក្រអគ្គិសនី ការបញ្ចេញផ្សេងពុលពីរថយន្ត និងក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសធំៗ។នៅក្នុងប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យម ការដុតអុស ធ្យូង ដាំស្លរ បង្កឲ្យមានជាតិធូលីតូចជាច្រើន។
នៅលើពិភពលោក ភាគច្រើនមនុស្សរស់នៅក្នុងបរិយាកាសដែលមានធូលី ក្រោម10 microgram និងមានសុខភាពប្រសើរជាកម្រិតដែលអង្គការសុខភាពពិភពលោកដាក់ចេញ។ ប្រទេសដូចជាចិន និងឥណ្ឌា កម្រិតធូលីមានរហូតដល់ទៅ១០០ migrogram លើសពីកម្រិតសុវត្ថិភាពដល់ទៅ១០ដង។
លោក Julian Marshall បញ្ជាក់ថា «ប្រសិនបើបរិយាកាសនៅលើពិភពលោកប្រសើរជាងនេះការស្លាប់ដោយជំងឺផ្សេងៗ ក៏ថយចុះផងដែរ។ យើងជឿជាក់ថា ការស្រាវជ្រាវនេះ អាចជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការពារសុខភាពពលរដ្ននៅជុំវិញពិភពលោក»។
ក្រៅពីបង្កឲ្យមានអ្នកស្លាប់ជាង២លាននាក់ដោយសារជំងឺផ្សេងៗ បរិយាកាសប្រែប្រួលដោយការបញ្ចេញជាតិពុលច្រើនក៏បានបង្កឲ្យមានគ្រោះធម្មជាតិកើតឡើងខុសប្រក្រតីដូចជាខ្យល់ព្យុះ គ្រោះទឹកជំនន់ បានសម្លាប់មនុស្សរាប់លាននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ។
កន្លងមក ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា របស់ចិនបានផ្សាយពីភាពគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព ដោយសារតែផ្សែងអ័ព្ទជាច្រើន បង្កផលលំបាក់យ៉ាងខ្លាំងដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋពិសេសគឺកុមារ និងមនុស្សចាស់។ ពលរដ្ឋចិនក៏បានតវ៉ាពីរឿងរ៉ាវបំពុលបរិយាកាសផងដែរ ។ ដោយហេតុនោះហើយ បានជារដ្ឋាភិបាលចិនសម្រេចបិទរោងចក្រអគ្គិសនី ៣ក្នុងចំណោម៤ដែលដើរដោយថាម ពលធ្យូងថ្មជាផ្នែកមួយនៅក្នុងការចូលរួមយុទ្ធនាការកាត់បន្ថយផ្សែងពុល ហើយក្នុងឆ្នាំខាងមុខ ចិនមានគម្រោង ឈានដល់បិទរោងចក្រដើរដោយថាមពល ធ្យូងថ្មដែលនៅសេសសល់ទាំងអស់ ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ទីក្រុងប៉េកាំងបាន សន្យាចូលរួមរក្សាបរិយាកាសស្អាត ដោយកាត់បន្ថយប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មឱ្យនៅ តិចជាង១០លានតោនរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៧ ដែលនេះជាការកាត់បន្ថយឱ្យ បាន១៣លានតោនក្នុងរយពេល៤ឆ្នាំ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រុងប៉េកាំងមានគម្រោង បិទរោងចក្រអគ្គិសនីទាំង៤ដែលដើរ ដោយថាមពលធ្យូងថ្មក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំ ដើម្បីជាសកម្មភាពចូលរួមកាត់បន្ថយ ការប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មឱ្យបានយ៉ាងតិច៩ លានតោន ។
ក្រៅពីនេះមន្ដ្រីចិនក៏មានគម្រោង កាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មក្នុង ចង្ក្រានបាយ ក្នុងរោងចក្រ សហគ្រាស ក៏ដូចជំរុញឱ្យរោងចក្រ សហគ្រាសទាំង នោះចេញទៅក្រៅក្រុង និងប្រើប្រាស់ ឧស្ម័នធម្មជាតិជំនួសវិញ ហើយនៅឆ្នាំ ២០២០ ការប្រើប្រាស់ធ្យូងថ្មនឹងត្រូវ បញ្ឈប់ទាំងស្រុង ។
រោងចក្រអគ្គិសនីទំហំ៤០០មីហ្គា វ៉ាត គ្រប់គ្រងដោយក្រុមហ៊ុន Guohua Electric Power Co. Ltd ត្រូវបិទកាល ពីថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥ ហើយ ជំនួសមកវិញដោយរោងចក្រដើរដោយ ថាមពលឧស្ម័នធម្មជាតិ។ ការបិទរោង ចក្រនេះ បន្ទាប់ពីមានការបិទរោងចក្រ អគ្គិសនីមានអាយុកាល៩៣ឆ្នាំរបស់ ក្រុមហ៊ុន Beijing Jingneng Power កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ។
កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ អាជ្ញាធរ ចិនបានបិទរោងចក្រអគ្គិសនីមានកម្លាំង ៦០០មីហ្គាវ៉ាត់ដែលដើរដោយ ថាមពលធ្យុងថ្មរបស់ក្រោមហ៊ុនChina Datang Corporation ដើម្បីសកម្មភាព កាត់បន្ថយការបំពុលបរិយាកាស ។
តាមអ្នកជំនាញបានបញ្ជាក់ថា កម្រិត ផ្សែងអ័ព្ទបំពុលបរិយាកាសនៅក្នុង ប្រទេសចិនបានថយចុះ៤ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ បើប្រៀងធៀបបណ្ដាឆ្នាំមុនៗ ប៉ុន្ដែការចុះថយនោះនៅមិនទាន់សម ល្មមតាមកម្រិតស្ដង់ដានៅឡើយទេ។ ទីក្រុងប៉េកាំងមានកម្រិតវាស់ស្ទង់ស្ដី អំពីផ្សែងអ័ព្ទនោះមាន៨៥.៩មីក្រូក្រាម ហើយដែលកម្រិតស្ដង់ការមានត្រឹមតែ ៣៥មិក្រូក្រាមប៉ុណ្ណោះ ។
កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៥នេះ ការិយា ល័យបរិស្ថានក្រុងប៉េកាំងបញ្ជាក់ថា គេមានគម្រោងកាត់បន្ថយផ្សែងអ័ព្ទឱ្យ ចុះមកនៅក្រោម៦០មីក្រូក្រាមនៅក្នុង ឆ្នាំ២០១៧ ។ មានតែទីក្រុង៨ក្នុងចំណោម ទីក្រុងទាំងអស់៧៤ដែលក្រសួងបរិស្ថាន ចិនបានត្រួតពិនិត្យឃើញថា មានបរិ-យាកាសស្ថិតនៅក្នុងបទដ្ឋាន មិនប៉ះ ពាល់សុខភាពពលរដ្ឋក្នុងឆ្នាំ២០១៤។ ជា មួយគ្នានោះ ទីក្រុង៧ក្នុងចំណោម១០ មានបរិយាកាសអាប់អួរ ផ្សែងពុលនាំ ផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពពលរដ្ឋនោះ ស្ថិតនៅក្នុងខេត្ដHebei ដែលនៅព័ទ្ធ ជុំវិញទីក្រុងប៉េកាំង ៕
