ទីក្រុងសេអ៊ូល ៖ នារសៀលថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ លោក វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី, ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បាប់ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំការកែទម្រង់ច្បាប់ បានអញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថាបើកសន្និសីទលើកទី១២ នៃអ្នកជំនាញនីតិកម្មអាស៊ី ក្រោមប្រធានបទ «ច្បាប់និងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត : កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់នីតិកម្មនៅអាស៊ី (Law Encounters AI : Cooperation Measures for Advancing Legal Tech in Asia)» នាទីក្រុងសេអ៊ូលនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ។ សន្និសីទនេះមានការចូលរួមពីបណ្តាថ្នាក់ដឹក នាំនៃបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ី មានជាអាទិ៍៖ ប្រទេសកូរ៉េ, ថៃ, វៀតណាម, អ៊ុយប៊ែគីស្ថាន, ម៉ុងហ្គោលី និងអ្នកជំនាញច្បាប់ និងក្រុមហ៊ុនច្បាប់ និងបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីជាច្រើន។ គោលបំណងនៃសន្និសីទនេះ  ផ្តោតលើកិច្ចសហការក្នុងការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យនីតិកម្ម ពោលគឺការធ្វើសមាហរណកម្មវិស័យបញ្ញាសិប្បនិម្មិតនិងនីតិកម្ម។

ក្នុងសុន្ទរកថាបើកសន្និសីទលើកទី១២ នៃអ្នកជំនាញនីតិកម្មអាស៊ី លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ  វង្សី វិស្សុត បានថ្លែងថា សន្និសីទនេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងដំណើររួមគ្នាឆ្ពោះទៅកាន់ការធ្វើ

សមាហរណកម្មបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) និងនីតិកម្ម ហើយប្រធានបទនៃសន្និសីទនេះក៏ឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្តេជ្ញារួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមក្នុងបរិការណ៍ថ្មីនៃបច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់រៀងៗខ្លួន ហើយយើងត្រូវទទួលយកនូវសក្តានុពលបរិវត្តកម្មនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាព និងសុក្រឹតភាពនៃដំណើរការនីតិកម្មនៅតំបន់អាស៊ី។ ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនយ៉ាងរហ័សនៃបច្ចេកវិទ្យា, ភាពជោគជ័យនៃការងារនីតិកម្ម គឺអាស្រ័យលើកិច្ចសហ កា រនិងការធ្វើការងាររួមគ្នា ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម និងភាពស្មុគស្មាញនៃបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ញាសិប្បនិម្មិត តាមរយៈភាពជាដៃគូ, ការចែករំលែកចំណេះដឹង, និងការកំណត់គោលដៅរួមគ្នា ព្រមទាំងការចាប់យកកាលានុវត្តភាពនានា ដើម្បីអភិវឌ្ឍស្តង់ដាក្រមសីលធម៌នៃការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ដែលអាចជំរុញភាពជឿជាក់ក្នុងប្រព័ន្ធច្បាប់របស់ប្រទេសយើងរៀងៗខ្លួន។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ វង្សី វិស្សុត ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានដាក់ចេញយុទ្ធសាស្រ្តបញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ ដើម្បីកំណើន ការងារ សមធម៌ ប្រសិទ្ធភាព និង

ចីរភាព  ដែលផ្តោតលើអាទិភាពគន្លឹះចំនួន ៥ គឺ “មនុស្ស ផ្លូវ ទឹក ភ្លើង និងបច្ចេកវិទ្យា” ។ បច្ចេកវិទ្យានេះ គឺសំដៅជាពិសេសដល់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម៤.០ និងបរិវត្តកម្មឌីជីថលនៃសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមកម្ពុជា។ ដោយបញ្ញាសិប្បនិម្មិតនាំមកនូវទាំងកាលានុវត្តភាព និងបញ្ហាប្រឈម, ការប្រើប្រាស់បញ្ញា

សិប្បនិម្មិតនៅក្នុងដំណើរវិវត្តន៍នៃប្រព័ន្ធច្បាប់នៅកម្ពុជា ក៏មិនត្រូវធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គុណតម្លៃច្បាប់ និងលក្ខណៈពិសេសរបស់កម្ពុជាផងដែរ។ ក្នុងន័យនេះ ចំណុចគន្លឹះមួយដែលយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវយកចិត្តទុកដាក់គឺ 

ការរៀបចំគោលការណ៍ ឬបទប្បញ្ញត្តិឱ្យច្បាស់លាស់ សម្រាប់ការប្រើប្រាស់បញ្ញាសិប្បនិម្មិត ក្នុងកិច្ចការច្បាប់ ដោយត្រូវពិចារណាមិនត្រឹមតែពីបញ្ហាឯកជនភាព និងសុវត្ថិភាពនៃទិន្នន័យបុគ្គលប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏ត្រូវធានាឱ្យបានផងដែរថា ប្រព័ន្ធបញ្ញាសិប្បនិម្មិតមានតម្លាភាព, គណនេយ្យភាព, អាចគ្រប់គ្រងបាន និងមិនត្រូវប្រើប្រាស់ខុសគោលដៅ ឬមិនត្រឹមត្រូវឡើយ។ 

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រចាំការ វង្សី វិស្សុត បានស្នើឱ្យជំរុញកិច្ចសហការរវាងគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា, វិស័យឯកជន និងរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងអំពីឥទ្ធិពលនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ក្នុងវិស័យច្បាប់ និងបានសង្កត់ធ្ងន់ថា សូមកុំភ្លេចអំពីសារៈសំខាន់របស់មនុស្ស ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ និងវិនិច្ឆ័យការប្រើប្រាស់បញ្ញា

សិប្បនិម្មិតក្នុងកិច្ចការច្បាប់។  ទោះបីជាបញ្ញាសិប្បនិម្មិតពិតជាអាចជួយពង្រឹងសមត្ថភាព តែអ្វីដែលសំខាន់នោះគឺ គុណតម្លៃនៃមនុស្ស, សីលធម៌ និងយុត្តិធម៌ ដែលជាប្រទីបនាំផ្លូវ ក្នុងការប្រើប្រាស់បញ្ញាសិប្បនិម្មិតឱ្យបានត្រឹមត្រូវនឹងចំគោលដៅ។ យើងត្រូវធានាថា បញ្ញាសិប្បនិម្មិត គឺជាមធ្យោបាយមួយ ដើម្បីលើកកម្ពស់ជំនាញនិងការងារនីតិកម្ម ជាជាងជំនួសឱ្យការគិតពិចារណាដែលកំណត់នូវវិជ្ជាជីវៈរបស់យើង។