នៅថ្ងៃទី 9 ខែសីហា រដ្ឋាភិបាលទីក្រុង Nagasaki របស់ប្រទេសជប៉ុនបានរៀបចំពិធីរំលឹកខួបលើកទី 79 នៃការទម្លាក់គ្រាប់បែកបរមាណូរបស់អាមេរិកលើទីក្រុងនេះ។ ភាពស្ងៀមស្ងាត់មួយនាទីបានកើតឡើងនៅម៉ោង 11:02 នាទីព្រឹក ដែលជាពេលវេលាដែលគ្រាប់បែក Plutonium “Fat Man” ត្រូវបានទម្លាក់ដោយអ្នកបំផ្ទុះគ្រាប់បែកអាមេរិក ហើយបានផ្ទុះពេញទីក្រុងកំពង់ផែក្នុងឆ្នាំ 1945 ។

ពិធីនេះធ្វើឡើងនៅសួនសន្តិភាព Nagasaki ដោយមានការចូលរួមពីមនុស្សប្រហែល 2,300 នាក់ រួមទាំងតំណាងមកពី 100 ប្រទេស និងដែនដី។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសសន្តិភាពដែលបានចេញក្នុងអំឡុងពេលព្រឹត្តិការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ អភិបាលក្រុង Hiro Suzuki បានសង្កត់ធ្ងន់លើការព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីការប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរដែលអាចកើតមានដោយសារតែអស្ថិរភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលកំពុងកើនឡើងនៅក្នុងពិភពលោក។ លោកក៏បានអំពាវនាវដល់មេដឹកនាំនៃរដ្ឋនុយក្លេអ៊ែរ និងប្រទេសដែលមាន “ឆ័ត្រនុយក្លេអ៊ែរ” ប្រឈមមុខនឹងការពិតដែលថា អត្ថិភាពនៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរកាន់តែគំរាមកំហែងដល់មនុស្សជាតិ ហើយចាំបាច់ត្រូវចាត់វិធានការផ្លាស់ប្តូរឆ្ពោះទៅរកការលុបបំបាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
លោក Suzuki បានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនចុះហត្ថលេខា និងផ្តល់សច្ចាប័នលើសន្ធិសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិហាមឃាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងបានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសជប៉ុនដឹកនាំការពិភាក្សាដើម្បីកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងលើកកម្ពស់ការរំសាយអាវុធនៅអាស៊ីខាងជើង។
ថ្លែងនៅក្នុងពិធីនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី Fumio Kishida បានសន្យាបន្តជំរុញពិភពលោកឱ្យបញ្ចប់ការប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ហើយបានសង្កត់ធ្ងន់ថា Nagasaki ត្រូវតែជាទីក្រុងចុងក្រោយដែលត្រូវបានវាយប្រហារដោយអាវុធបរមាណូ។
ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅណាហ្គាសាគីបានកើតឡើងបីថ្ងៃបន្ទាប់ពីគ្រាប់បែកបរមាណូដែលមានរហស្សនាមថា “ក្មេងតូច” បានបំផ្លិចបំផ្លាញទីក្រុងហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ាដែលមានចម្ងាយ 300 គីឡូម៉ែត្រពីណាហ្គាសាគី។ វាត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថាមនុស្សប្រហែល 74,000 នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅចុងឆ្នាំ 1945 ហើយមនុស្សជាច្រើនផ្សេងទៀតបានទទួលរងនូវផលវិបាកដូចជាការរលាកនិងវិទ្យុសកម្មអស់រយៈពេលជាយូរបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារ។
យោងតាមក្រសួងសុខាភិបាល ការងារ និងសុខុមាលភាពរបស់ប្រទេសជប៉ុន គិតត្រឹមខែមីនាឆ្នាំនេះ ចំនួនអ្នករួចរស់ជីវិតពីការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកខាងលើ ដែលគេស្គាល់ជាភាសាជប៉ុនថា hibakusha មានចំនួន 106,825 នាក់ ធ្លាក់ចុះចំនួន 6,824 នាក់ បើធៀបនឹងឆ្នាំមុន។ អាយុជាមធ្យមរបស់ hibakusha គឺលើសពី 85 ឆ្នាំ៕

រូបថត​: TTXVN