ប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសកាន់របបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលមានការបោះឆ្នោតទៀងទាត់ ប្រកួតប្រជែង ហើយក្មេងជំនាន់ក្រោយដែលមានសកម្មភាពនយោបាយ បានកាត់បន្ថយឥទ្ធិលបន្តិចម្តងៗ ពីរាជវាំងថៃ។

ប្រទេសថៃមានរដ្ឋប្រហារច្រើនជាង10ដង ចាប់តាំងពីការបញ្ចប់នៃរបបរាជានិយមផ្តាច់មុខក្នុងឆ្នាំ 1932។ គ្រួសារស៊ីណាវ៉ាត្រាបានស្ថិតនៅចំកណ្តាលនៃគ្រាដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលបំផុតនៅក្នុងនយោបាយថៃក្នុងរយៈពេល 20 ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
នៅថ្ងៃទី 29 ខែសីហា Paetongtarn Shinawatra បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីចុងក្រោយបំផុតដែលត្រូវបានដកចេញពីតំណែងដោយតុលាការធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសថៃ។ យោងតាមលោក Napon Jatusripitak ដែលជាអ្នកមកសួរសុខទុក្ខនៅកម្មវិធីសិក្សាប្រទេសថៃនៅវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak ក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីបាននិយាយថា តុលាការធម្មនុញ្ញមាននិន្នាការក្នុងការចេញសេចក្តីសម្រេចដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថា អំណោយផលដល់ផលប្រយោជន៍របស់ឥស្សរជនដែលកំពុងកាន់អំណាច។
នេះកើតចេញពីអត្តសញ្ញាណ និងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់តុលាការ។ លោក Napon បន្ថែមថា តុលាការធម្មនុញ្ញត្រូវបានក្រុមអ្នកអភិរក្សចាត់ទុកថាជា “អ្នកការពារខាងសីលធម៌ ការពារស្ថាប័នសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសថៃពីភាពហួសហេតុខាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ”។
ចៅក្រមបច្ចុប្បន្ន និងអតីតភាគច្រើនត្រូវបានតែងតាំង ឬមានអាណត្តិបន្តនៅក្រោមរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយយោធានិយមអភិរក្សនិយម។

នាយករដ្ឋមន្ត្រី ៤ រូប ត្រូវបានបណ្តេញចេញពីតំណែង ដោយតុលាការធម្មនុញ្ញ

ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2008មក មេដឹកនាំបួននាក់ត្រូវបានដកចេញដែលទាំងអស់មានទំនាក់ទំនងជាមួយអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថាក់ស៊ីនស៊ីណាវ៉ាត្រាឪពុករបស់ Paetongtarn និងគណបក្សនយោបាយរបស់គាត់។
ក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ លោក Samak Sundaravej ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់លោកថាក់ស៊ីន ត្រូវបានដកចេញពីតំណែង បន្ទាប់ពីតុលាការបានកាត់ក្តីថា លោកបានបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយបន្តធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកម្មវិធីចម្អិនម្ហូបតាមទូរទស្សន៍ និងទទួលយកថ្លៃសេវាបន្តិចបន្តួច ខណៈលោកនៅតែធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
ប៉ុន្មានខែក្រោយមក តុលាការបានដកអ្នកស្នងតំណែងរបស់លោក Samak គឺលោក Somchai Wongsawat និងបានរំលាយគណបក្សនយោបាយរបស់លោក Somchai ពីបទក្លែងបន្លំការបោះឆ្នោត។
ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ប្អូនស្រីរបស់លោកថាក់ស៊ីន គឺលោកស្រី យីងឡាក់ ស៊ីណាវ៉ាត្រា ត្រូវបានដកចេញពីតំណែងដោយសារបំពានអំណាច។ តុលាការបានរកឃើញថាលោកស្រីមានកំហុសក្នុងការផ្ទេរប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិទៅកាន់តួនាទីជាទីប្រឹក្សានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងឆ្នាំ ២០១១ មិនយូរប៉ុន្មានមុនរដ្ឋប្រហារយោធាដែលបានផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកស្រី។
កាលពីឆ្នាំមុន លោក ស្រី ថាវីស៊ីន ត្រូវបានគេដកចេញពីតំណែងពីបទបំពានក្រមសីលធម៌ បន្ទាប់ពីតុលាការរកឃើញថា លោកមិនស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយតែងតាំងរដ្ឋមន្ត្រីខុទ្ទកាល័យដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារពីបទមើលងាយតុលាការ។
គណបក្សនយោបាយចំនួន ១១១ ត្រូវបានរំលាយ

ចាប់តាំងពីបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧ តុលាការធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសថៃបានរំលាយគណបក្សនយោបាយចំនួន ១១១គណបក្ស។
តុលាការបានរំលាយគណបក្សចំនួនបីដែលបង្កើតឡើងដោយមានទំនាក់ទំនងជាមួយលោកថាក់ស៊ីន។ បានរំលាយគណបក្សថៃរ៉ាក់ថៃក្នុងឆ្នាំ២០០៧ និងគណបក្សអំណាចប្រជាជនក្នុងឆ្នាំ២០០៨ ទាំងការបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។
នៅឆ្នាំ 2019 គណបក្ស Thai Raksa Chart ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយលោកថាក់ស៊ីន ត្រូវបានរំលាយដោយសារ “មានអរិភាពចំពោះរាជាធិបតេយ្យអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ” បន្ទាប់ពីខ្លួនបានតែងតាំងព្រះនាងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។
នៅឆ្នាំ 2020 គណបក្សអនាគតឆ្ពោះទៅមុខដែលធ្វើបានល្អក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ 2019 ត្រូវបានរំលាយដោយសារការចោទប្រកាន់ថាបានខ្ចីលុយពីមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន។ សេចក្តីសម្រេចនេះបានធ្វើឲ្យមានការហាមប្រាមការដឹកនាំរបស់ខ្លួនរយៈពេល ១០ ឆ្នាំពីនយោបាយ។
នៅឆ្នាំ 2024 គណបក្ស Forward ដែលជាអ្នកស្នងតំណែងនាពេលអនាគត និងជាអ្នកឈ្នះការបោះឆ្នោតឆ្នាំ 2023 ត្រូវបានរំលាយដោយសារយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ប្រមាថព្រះមហាក្សត្ររបស់ប្រទេសថៃ ដែលតុលាការចាត់ទុកថាជាការប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ៕

រូបថត​: AFP