អន្តរជាតិ៖ បើតាមការព្យាករណ៍របស់ស្ថាប័នផ្នែកអភិវឌ្ឍអង្គការសហប្រជាជាតិ បានបញ្ជាក់ថា អត្រាកំណើនពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកសម្រាប់ឆ្នាំ២០២០នេះ បើធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១៩ បានធ្លាក់ចុះពី៧ទៅ៩ភាគរយ។ ប៉ុន្តែក្នុងត្រីមាសទី៣ឆ្នាំ២០២០នេះ ពាណិជ្ជកម្មក្នុងវិស័យខ្លះ នឹងនៅតែមានការកើនឡើងដែរ ដោយសារទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់ចិនមានការកើនឡើង១០ភាគរយ។
តាមការប៉ាន់ស្មានរបស់សន្និសីទអង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីពាណិជ្ជកម្ម និងការអភិវឌ្ឍន៍(UNCTAD) បានអះអាងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មធ្លាក់ចុះនេះ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការសេដ្ឋកិច្ច។ព្រោះចាប់តាំងការផ្ទុះជំងឺឆ្លង COVID-19 មក ពាណិជ្ជកម្មនៅគ្រប់តំបន់ទាំងអស់ក្នុងពិភពលោកបានធ្លាក់ចុះជាមធ្យម១៩ភាគរយ ក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ ធៀបទៅនឹងរយៈពេលដដែលក្នុងឆ្នាំ២០១៩។
របាយការណ៍របស់ UNCTAD បានបញ្ជាក់ទៀតថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកមានការកើនឡើងបន្តិចក្នុងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២០ដោយមានកំណើន៤, ៥ភាគរយ។ ប៉ុន្តែកំណើននេះ ក៏នៅមានកម្រិតតិចជាងកាលពីឆ្នាំ២០១៩ ផងដែរ។ បន្ថែមពីនេះរបាយការណ៍ដដែលក៏បានបង្ហាញថា៖«ការដោះដូរទំនិញសម្រាប់ការធ្វើការងារពីផ្ទះ និងសម្ភារវេជ្ជសាស្ត្រមានការកើនឡើង ក្នុងត្រីមាសទី៣ ប៉ុន្តែទំនិញក្នុងវិស័យយានយន្ត និងថាមពលនៅបន្តធ្លាក់ចុះ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី របាយការណ៍ខាងលើក៏បានរំលឹកផងដែរ កំណើនពាណិជ្ជកម្មនឹងបន្តស្ថិតក្នុងសភាពមិនច្បាស់លាស់ ដោយសារតែការវិវត្តនៃជំងឺ COVID-19 ។ ក្រៅពីនេះ កំណើនក្នុងវិស័យវាយនភ័ណ្ឌ ក៏នឹងមានការកើនឡើងផងដែរ ដោយ UNCTAD អះអាងថា វិស័យនេះនឹងមានកំណើនយ៉ាងហោចណាស់៣ភាគរយនៅត្រីមាសទី៤ ឆ្នាំ២០២០នេះ។
UNCTAD បន្ដថា បើសិនជាករណីឆ្លង COVID-19 បន្តកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខ ស្ថានការណ៍បែបនេះ នឹងបង្កើតជាបរិយាកាសមិនអំណោយផលដល់ពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកមិនខាន។ នេះក៏ព្រោះរដ្ឋាភិបាលប្រទេសនានា អាចនឹងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយភ្លាមៗក្នុងការរឹតត្បិតពាណិជ្ជកម្ម។
សូមជម្រាបថា ខណៈអត្រាកំណើនជារួមកើនយឺត ចិន ជាប្រទេសដែលមានកំណើនពាណិជ្ជកម្មច្រើនជាងគេ ក្នុងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២០នេះដោយហក់ឡើងរហូតដល់ទៅ១០ភាគរយ ធៀបទៅនឹងត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០១៩ បន្ទាប់ពីទំហំពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុកនៅពេលផ្ទុះជំងឺឆ្លង ក្នុងរយៈពេល៦ខែដើមឆ្នាំរួចមក។ ជារួមការនាំចេញរបស់ចិននៅ៩ខែដើមឆ្នាំ២០២០ មានទំហំប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹងឆ្នាំ២០១៩ ស្របពេលការនាំចូល ក៏មានការកើនឡើងផងដែរក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២០ ។
គួរបញ្ជាក់ថា អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក(WTO) នៅដើមខែតុលានេះ ក៏បានអះអាងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មសាកលនឹងធ្លាក់ចុះ៩,២ភាគរយប៉ុន្តែនឹងកើនឡើងវិញយ៉ាងសន្សឹមៗចំនួន៧,២ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២១។ អឺរ៉ុប និងអាមេរិក គឺជាតំបន់ដែលរងគ្រោះខ្លាំងដោយសារការធ្លាក់ចុះទំហំពាណិជ្ជកម្មនេះ។ WTO ក៏បានអះអាងដែរថា បើសិនជាមានវ៉ាក់សាំងនៅដើមឆ្នាំ២០២១ នោះកំណើនពាណិជ្ជកម្មនឹងមានការកើនឡើង៣ភាគរយបន្ថែមទៀត៕ដោយ៖ស តារា
