អន្តរជាតិ៖ លោក Tedros Adhanom Ghebreyesus អគ្គនាយកអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) នៅថ្ងៃទី៥ មករា ឆ្នាំ២០២១ បង្ហាញការខកចិត្តខ្លាំង ក្រោយចិនមិនទាន់អនុញ្ញាតឲ្យក្រុមការងារអន្តរជាតិរបស់អង្គការនេះ ចូលទៅសិក្សាពីប្រភពនៃជំងឺឆ្លងកូវីដ-១៩។ មកទល់ពេលនេះ ចិនពុំទាន់កំណត់ថ្ងៃជាក់លាក់ឲ្យក្រុមការងារWHO ចូលប្រទេសខ្លួននៅឡើយទេ ខណៈអ្នកជំនាញកំពុងរង់ចាំការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋាភិបាលប៉េកាំង។
ជាក់ស្តែងលោក Tedros Adhanom Ghebreyesus បានប្រាប់អ្នកកាសែតក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានអនឡាញនៅថ្ងៃទី៥ ខែមករា ថា៖«ថ្ងៃនេះ យើងដឹងថា មន្ត្រីចិន មិនទាន់សម្រេចការអនុញ្ញាតចាំបាច់ដើម្បីឲ្យក្រុមអ្នកជំនាញចូលប្រទេសចិនឡើយ»។ បន្ថែមពីនេះ លោកTedros រំឭកអាជ្ញាធរចិនថា បេសកកម្មស្រាវជ្រាវរបស់អ្នកជំនាញ ជាអាទិភាពរបស់ WHO ។
បេីតាមគម្រោងបេសកកម្មស្រាវជ្រាវរកប្រភពជំងឺកូវីដ-១៩ នឹងដឹកនាំដោយលោក Peter Ben Embarek អ្នកជំនាញផ្នែកជំងឺឆ្លងពីសត្វរបស់WHO ។ លោក Ben Embarek ធ្លាប់បានទៅទស្សនកិច្ចនៅចិនក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ដើម្បីស្រាវជ្រាវដំណាក់កាលដំបូងពីជំងឺនេះ។
ប្រធានផ្នែកកិច្ចការអាសន្នរបស់ WHO លោក Mike Ryan បាននិយាយថា អ្នកជំនាញចំនួន២រូប បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសចិនហើយប៉ុន្តែមិនទាន់ទៅដល់នៅឡើយ។ លោកបន្តថា មន្ត្រីមួយរូប បានត្រឡប់មកវិញ និងមួយរូបទៀតកំពុងជាប់នៅប្រទេសទីបី។ លោកRyan សង្ឃឹមថា បញ្ហាដែលកើតឡើងគ្រាន់តែជារឿងភ័ស្តុភារ និងការិយាធិបតេយ្យដែលអាចនឹងដោះស្រាយបានយ៉ាងរហ័ស។
សូមរម្លឹកថា មួយឆ្នាំក្រោយជំងឺកូវីដ-១៩ បានផ្ទុះឡើងនៅក្រុងវូហាន រដ្ឋាភិបាលចិន យល់ព្រមឲ្យអ្នកជំនាញអន្តរជាតិចូលទៅកាន់ប្រទេសខ្លួនដើម្បីស៊ើបអង្កេតពីប្រភពនៃជំងឺរាតត្បាតនេះ។ ក្រុមការងារដែលមានអ្នកជំនាញចំនួន១០រូប ត្រូវបានរំពឹងថានឹងទៅដល់ចិន នាដើមខែមករាឆ្នាំ២០២១នេះ។ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ ក្រុមស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិ មិនទាន់ជាន់ទឹកដីចិននៅឡើយទេ។
សូមជម្រាបថា ស្របពេលបេសកកម្មស្ថិតក្រោមការរង់ចាំ ចិន ត្រូវបានមើលឃើញថា ព្យាយាមកែប្រែដំណើររឿងជំងឺកូវីដ-១៩ ។ នៅថ្ងៃទី២ ខែមករា លោក វ៉ាង យី ប្រមុខការទូតចិន អះអាងថា ការសិក្សាជាច្រើនបង្ហាញថា កូវីដ-១៩ ផ្ទុះឡើងនៅតំបន់ជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោក។ ឯសារព័ត៌មានរដ្ឋចិនធ្លាប់លើកឡើងថា ជំងឺកូវីដ-១៩ មានប្រភពក្រៅទឹកដីចិន ហើយចូលមកទឹកដីខ្លួនតាមរយៈអាហារដែលនាំចូល ឬអត្តពលិកបរទេសដែលចូលរួមកីឡាយោធានៅក្រុងវូហានក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ ក៏ថាបាន។
គួរបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរចិន បានជូនដំណឹងទៅ WHO ស្តីពីជំងឺផ្លូវដង្ហើមប្រភេទថ្មី នៅថ្ងៃទី៣១ ធ្នូ ឆ្នាំ២០១៩ ក្រោយមានករណីផ្ទុះជំងឺមិនធ្លាប់មាននេះក្នុងក្រុងវូហាន។ តាំងពីពេលនោះមក អាមេរិកបានចោទប្រកាន់ចិនថា លាក់បាំងពីការផ្ទុះជំងឺឆ្លងនេះ និងក៏បានទាមទារផងដែរឲ្យWHO ស៊ើបអង្កេតដោយមានតម្លាភាពចំពោះការផ្ទុះឡើងនេះ។ ចំពោះការស្រាវជ្រាវនេះ អាមេរិកក៏រិះគន់ WHO ដែរ ចំពោះការអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រចិនចូលរួមក្នុងការស្រាវជ្រាវដំណាក់កាលដំបូង៕ដោយ៖ស តារា
លោកTedros Adhanom Ghebreyesus អគ្ភាអគ្គនាយកWHO
រូបភាព៖AFP