អន្តរជាតិ​៖​ បើតាមការរបាយការណ៍របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិទីក្រុងស្តុកខុល (SIPRI) ប្រទេស​ស៊ុយអែត​ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា​ ឆ្នាំ​២០២១​ បានបញ្ជាក់ថា​ អាមេរិក នៅតែជាប្រទេសនាំចេញអាវុធច្រើនជាងគេ​ លើពិភពលោកនៅអំឡុង៥ឆ្នាំមុន។​ខណៈការនាំចេញអាវុធរបស់ចិន និងរុស្ស៊ី ធ្លាក់ចុះនៅរយៈពេលដូចគ្នានេះ។ ក្រៅពីអាមេរិក ការនាំចេញអាវុធរបស់បារាំង និងអាល្លឺម៉ង់ ក៏កើនឡើងផងដែរ។

របាយការណ៍របស់SIPRI អាមេរិក នៅតែជាប្រទេសនាំចេញអាវុធច្រើនជាងគេ​ ព្រោះ​ ៥ឆ្នាំចុងក្រោយ (២០១៦-២០២០) កើន៣៧ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេល៥ឆ្នាំមុន (២០១១-២០១៥) ដែលកើនឡើងពី៣២ភាគរយ។​ បន្ថែមពីនេះ​ SIPRI បន្តថា​ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៦ ដល់ ២០២០ អាមេរិក បាននាំចេញអាវុធទៅប្រទេសចំនួន៩៦ ដោយប្រមាណ ៤៧ភាគរយ នាំចេញទៅមជ្ឈិមបូព៌ា ក្នុងនោះនាំចេញទៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមានចំនួន ២៤ភាគរយ។

ចំណែក​ឈរលេខពីរបន្ទាប់ពីអាមេរិក គឺរុស្ស៊ី ដោយការនាំចេញរបស់រុស្ស៊ីមានចំណែក២០ភាគរយនៃទំហំនាំចេញអាវុធសរុបរបស់ពិភពលោក។ ប៉ុន្តែការនាំចេញរបស់រុស្ស៊ីធ្លាក់ចុះ២២ភាគរយក្នុងរយៈពេល២០១៦-២០២០។ ភាគច្រើននៃការធ្លាក់ចុះនេះ ដោយសារតែឥណ្ឌាដែលជាម៉ូយដុំ ងាកទៅទិញអាវុធរបស់បារាំងវិញ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ ទំហំនាំចេញអាវុធរុស្ស៊ីទៅចិន, អេហ្ស៊ីប និងអាល់ហ្សេរី បានកើនឡើង។

ដោយឡែក​ប្រទេសបារាំង ជាប្រទេសនាំចេញអាវុធលំដាប់ទី៣ ដែលមានទំហំនាំចេញអាវុធសរុបរបស់ពិភពលោក ៨,២ភាគរយ ដោយបានកើនឡើងចំនួន ៤៤ភាគរយឯណោះ។ ខណៈដែល​ទីផ្សាររអាវុធរបស់បារាំង មានដូចជា៖​ ឥណ្ឌា អេហ្ស៊ីប និងកាតាជាដើម ដែលមានទំហំស្មើនឹង៥៩ភាគរយ នៃទំហំនាំចេញសរុបរបស់បារាំង។ កន្លងទៅឥណ្ឌា បានទិញយន្តហោះចម្បាំង Dassault Rafale ពីបារាំងជាង ២០គ្រឿងឯណោះ។

ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះដែរ​ ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ដែលមានទំហំនាំចេញអាវុធចំនួន ៥,៥ភាគរយនៅលើពិភពលោក បានកើនឡើងការនាំចេញអាវុធរបស់ខ្លួនហូតដល់ ២១ភាគរយ ២០១៦-២០២០ បើធៀបរយៈពេល ២០១១-២០១៥។ ខណៈ​ទីផ្សាររបស់អាល្លឺម៉ងមានដូចជា៖​ កូរ៉េខាងត្បូង, អេហ្ស៊ីប និងអាល់ហ្សេរី។

របាយការណ៍ដដែលនេះ បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតថា ប្រទេសដែលនាំចូលអាវុធច្រើនជាងគេ គឺនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលមានដូចជា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងកាតាជាដើម។ យ៉ាងណាមិញ កម្រិតនៃការនាំចេញអាវុធនៅលើពិភពលោកនៅតែរក្សាកម្រិតដដែលក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បើធៀបនឹងរយៈពេលឆ្នាំ២០១១-២០១៥។

គួរបញ្ជាក់ថា​ មិនខុសពីរុស្ស៊ីឡើយ ការនាំចេញរបស់ចិនក៏ធ្លាក់ចុះដែរ។ ព្រោះ​ចិន ជាប្រទេសនាំចេញអាវុធលំដាប់ទី៥ និងមានទំហំនាំចេញអាវុធសរុបលើពិភពលោកស្មើនឹង៥,២ភាគរយក្នុងរយៈពេល២០១៦-២០២០។ តួលេខនេះ បានធ្លាក់ចុះច្រើន ធៀបនឹងការនាំចេញចន្លោះឆ្នាំ២០១១-២០១៥ ដែលមានចំនួន៧,៨ភាគរយ។ ចិននាំចេញអាវុធទៅបណ្តាប្រទេសដូចជា អាល់ហ្សេរី, បង់ក្លាដែស និងប៉ាគីស្ថាន៕ដោយ​៖ស​ តារា​

រូបភាព​៖ឯកសារ​