(វិភាគព័ត៌មានអន្តរជាតិ)៖ ចិន​មិន​អនុញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​ណាមួយ​រារាំង​មហិច្ឆតា​របស់​គេ​នៅ​ដែនសមុទ្រ​ភាគ​ខាងត្បូង​

ចែករំលែក៖

​បើ​ទោះ​មានការ​លូកដៃ​ពី​ប្រទេស​ខាង​ ក្រៅ​ដូច​ជា​អា​មេ​រិ​ក​នៅ​ក្នុង​វិវាទ​ដែន​ សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ក៏​ដោយ​ក៏​ចិន​ មិន​អនុញាត​ឱ្យ​រារាំង​បាន​នោះ​ដែរ​ ដោយ​ ចិន​ធ្វើ​ព្រងើយ​មិនដឹងមិនឮ​ បើ​ទោះបី​ពិភព​ លោក​ស្រែក​យ៉ាងណា​ក្ដី​ ។​ សកម្មភាព​ទាំង​ នោះ​អាច​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ចិន​ស្ថិត​នៅ​ឯកោ​ក្នុង​ ពេល​ដែល​ប្រទេស​ជា​សម្ពន្ធមិត្ដ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​បាន​ចាក​ចេញពី​ចិន​ទៅ​រក​អា​មេ​រិ​ក​ វិញ​នោះ​ ។​

Barack Obama, Xi Jinping...US President Barack Obama, right, and  Chinese President Xi Jinping, left, both adjust their suit coats during the start of their bilateral meeting at the US Ambassador's Residence in Amsterdam, Netherlands, Monday, March 24, 2014. Obama is in the Netherlands for the Nuclear Security Summit in The Hague, which will form the backdrop for an emergency meeting of Group of Seven leaders on Russia's annexation of Crimea. (AP Photo/Pablo Martinez Monsivais)

​នៅ​ពេល​នេះ​អា​មេ​រិ​កបាន​ដាក់​ពង្រាយ​ នាវាចម្បាំង​ និង​នាវា​យាមល្បាត​នៅ​ ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ដូច​ជា​យឺតយ៉ាវ​ហើយ​ មិន​អាច​ទទួល​ជោគជ័យ​នោះ​ ទេ​ ប្រសិនបើ​គ្មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​ប្រទេស​ សម្ពន្ធមិត្ដ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​នោះ​ ។​

​តាម​ប្រសាសន៍​របស់​លោក​ Peter​ Jenings​ អគ្គនាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​ស្រាវ​ ជ្រាវ​យុទ្ធសាស្ដ្រ​អូស្ដ្រាលី​បាន​បញ្ជាក់​ថា​ការណ៍​ដែល​អា​មេ​រិ​ក​បញ្ជូន​នាវា​យាម​ ល្បាត​ នាវាចម្បាំង​ទៅ​យាមកាម​នៅ​ក្បែរ​ កោះ​សិប្បនិមិត្ដ​របស់​ចិន​នៅ​ដែនសមុទ្រ​ ភាគ​ខាងត្បូង​បាន​បង្ហាញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ពី​ ទស្សនៈ​នយោបាយ​ខុស​គ្នា​រវាង​ចិន​នឹង​អា​ មេ​រិ​ក​ក៏​ដូច​ជា​ចែករំលែក​ផលប្រយោជន៍​ ឱ្យ​គ្នា​មិន​ស្មើ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ ។​ ហេតុការណ៍​ខាងលើ​មិន​អាច​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ សង្គ្រាម​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​នោះ​ឡើយ​ ប៉ុន្ដែ​វា​ អាច​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​សង្គ្រាមត្រជាក់​តាម​ បែប​ថ្មី​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី​រវាង​អា​មេ​រិ​ក​ នឹង​ចិន​ ។​

​ទីក្រុង​ប៉េ​កាំ​ង​បាន​លុប​ថ្ម​បង្កើត​ទៅ​ជា​កោះ​សិប្បនិមិត្ដ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ដែល​ជា​យុទ្ធសាស្ដ្រ​ពង្រីក​អំណាច​ របស់​មេដឹកនាំ​ចិន​ស៊ី​ ជី​ង​ពីង​ ចាប់​តាំង​ ពី​លោក​ឡើង​កាន់​តំណែង​កាលពី​ឆ្នាំ​២០១២​ មក​ ។​ លោក​បាន​អនុវត្ដ​គោលនយោបាយ​ ឆ្ពោះទៅ​កាន់​ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ ក៏​ដូច​ជា​សន្ដិសុខ​ជាតិ​ដើម្បី​ពង្រឹង​អំណាច​ យោធា​លើ​ឆាក​អន្ដរជាតិ​ ។​

​បើ​ទោះបី​ចិន​ចង់ឱ្យ​មាន​ទំនាក់ទំនង​ល្អ​ប្រសើរ​ជាមួយ​ប្រទេស​ជិតខាង​ ប៉ុន្ដែ​ ចិន​បាន​ធ្វើ​ជា​ឯកតោភាគី​បង្កើត​កោះ​ សិប្បនិមិត្ដ​គ្រប់គ្រង​ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ ខាងត្បូង​ទាំងមូល​ដែល​សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​ធនធានធម្មជាតិ​ ។​

​ចិន​ក៏​មាន​បំណង​ចង់​បណ្ដេញ​កម្លាំង​ទាហានជើងទឹក​អា​មេ​រិ​ក​ចេញពី​សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​កាន់តែ​ឆ្ងាយ​កាន់តែ​ល្អ​។​ ប្រសិនបើ​ចិន​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​ បណ្ដេញ​អា​មេ​រិ​ក​នោះ​ អា​មេ​រិ​ក​ប្រាកដ​ ជា​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ចូល​ទៅ​កៀក​សមុទ្រ​ តំបន់​នេះ​ការពារ​សម្ពន្ធមិត្ដ​ ពិសេស​គឺ​ កោះ​តៃវ៉ាន់​ និង​ជប៉ុន​ ។​ នៅ​ពេល​ដែល​ ចិន​គ្រប់គ្រង​សមុទ្រ​បាន​ទាំងស្រុង​ហើយ​នោះ​កម្លាំង​ទាហានជើងទឹក​ប្រទេស​ណាមួយ​ចង់​ចូល​ទៅ​កាន់​ទីនោះ​ក៏​ត្រូវ​ពិចារណា​ផង​ដែរ​ ។​

​គោលដៅ​ធំ​មួយទៀត​របស់​ចិន​គឺ​ការពារ​នាវាចម្បាំង​ នាវាមុជទឹក​បំពាក់​ កាំជ្រួច​មី​ស៊ី​ល​បរមាណូ​ ។​ នាវាមុជទឹក​ របស់​ចិន​ងាយស្រួល​ក្នុង​ការ​ប្រទះ​ឃើញ​ពី​សត្រូវ​ ដូច្នេះ​ចិន​ចាំបាច់​ត្រូវ​តែ​បញ្ជូន​ ទៅ​កាន់​សមុទ្រ​ទឹក​ជ្រៅ​នៅ​អាស៊ី​ប៉ា​ស៊ី​ហ្វិ​ក​ ។​

​ការ​គំរាមកំហែង​ពី​បរមាណូ​ធ្វើ​ឱ្យ​ ទំនាក់ទំនង​ចិន​-​អា​មេ​រិ​ក​ ប្រឈម​មុខ​ តានតឹង​ដាក់​គ្នា​ដូច​ជា​អា​មេ​រិ​ក​ជាមួយនឹង​ រុ​ស្ស៊ី​នោះ​ដែរ​ ។​ ទីក្រុង​ប៉េ​កាំ​ង​នឹង​មាន​ ម្ចាស់​ការ​ខ្លួនឯង​ក្នុង​តំបន់​ នៅ​ពេល​ដែល​ អាច​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​នៃ​កម្លាំង​បរមាណូ​នៅ​ លើ​ដីគោក​ ដែនទឹក​ និង​ដែនអាកាស​ ។​

​យុទ្ធសាស្ដ្រ​ឆ្ពោះទៅ​កាន់​តំបន់​អាស៊ី​ ប៉ា​ស៊ី​ហ្វិ​ករប​ស់អា​មេ​រិ​ក​ក្នុង​ការ​ឡោម​ ព័ទ្ធ​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​ដូច​ជា​គ្មាន​ប្រសិទ្ធ​ ភាព​ឡើយ​រហូត​មក​ទល់​ពេល​នេះ​ ។​ ការ​ បញ្ជូន​នាវា​យាមល្បាត​ USS​ lassen​ បំពាក់​កាំជ្រួច​មី​ស៊ី​ល​ទៅ​កាន់​តំបន់​សមុទ្រ​ ជុំវិញ​កោះ​របស់​ចិន​គឺ​វា​បាន​យឺត​ពេល​ ទៅ​ហើយ​ ។​

​នៅ​ពេល​នេះ​ចិន​បាន​ដាក់​គំនាប​ទៅ​ លើ​អា​មេ​រិ​កតាម​រយៈ​ការ​ប្រកាស​ពី​គោល​ នយោបាយ​តឹងតែង​ជាមួយ​អា​មេ​រិ​ក​ ។​ ភាគី​ទាំង​២​អាច​ពិភាក្សា​បញ្ចប់​ជម្លោះ​ បាន​ តែ​ដោយ​មាន​ទស្សនៈ​ខុស​គ្នា​ធ្វើ​ឱ្យ​ ការ​ពិភាក្សា​មិន​អាច​ស្វែងរក​សំឡេង​មួយ​ រួម​គ្នា​បាន​ឡើយ​ ។​

​ប្រសិនបើ​អា​មេ​រិ​ក​ចង់​ទទួល​បាន​ ជោគជ័យ​នោះ​ត្រូវ​តែ​មានការ​គាំទ្រ​ពី​ ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ មិន​អាច​ធ្វើ​តែ​ម្នាក់​ ឯង​នោះ​ឡើយ​ ។​ នៅ​ពេល​នេះ​ដែរ​គឺជា​ ពេលវេលា​ដែល​ប្រទេស​មហាអំណាច​ក្នុង​ តំបន់​ដូច​ជា​អូស្ដ្រាលី​ ជប៉ុន​ ឥណ្ឌា​ បង្ហាញ​ ពី​ទស្សនៈ​គាំទ្រ​សកម្មភាព​របស់​អា​មេ​រិ​ក​ នៅ​ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ ។​ ចិន​ បានដឹង​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា​ គ្មាន​ប្រទេស​ណា​ មួយ​ក្រៅពី​អា​មេ​រិ​ក​មាន​សមត្ថភាព​យាម​ ល្បាត​នៅ​ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ និង​ហ៊ាន​ប្រឈម​មុខ​ដោយ​បើកចំហ​ជាមួយ​ចិន​នោះ​ទេ​ ។​

​អូស្ដ្រាលី​ ជប៉ុន​ កូរ៉េ​ខាងត្បូង​ និង​ ប្រទេស​នៅ​តំបន់​អាស៊ាន​ក៏​ត្រូវ​ប្រែក្លាយ​ សម្ដី​ទៅ​ជា​សកម្មភាព​ផ្ទាល់​ដើម្បី​សិទ្ធិ​ សេរីភាព​ចរាចរណ៍​នៅ​ដែនសមុទ្រ​អន្ដរជាតិ​ដែល​ជា​ច្រក​ផ្លូវ​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ ។​

​កន្លង​មក​ថ្មីៗ​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី​ជប៉ុន​ លោក​ស៊ី​ន​ហ្សូ​ អា​បេ​ បញ្ជាក់​ថា​ ជប៉ុន​ គាំទ្រ​អា​មេ​រិ​ក​បញ្ជូន​នាវា​យាមល្បាត​ទៅ​ កាន់​កោះ​សិប្បនិមិត្ដ​របស់​ចិន​នៅ​តំបន់​សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ ។​

​លោក​ស៊ី​ន​ហ្សូ​ អា​បេ​ មាន​ប្រសាសន៍​ ទៅ​កាន់​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌​មាននៅ​ប្រទេស​ កា​ហ្សា​ស្ថាន​ថា​ លោក​បាន​គាំទ្រ​អា​មេ​រិ​ក​ យាមល្បាត​ជុំវិញ​កោះ​សិប្បនិមិត្ដ​ខុស​ ច្បាប់​ដែល​ចិន​បាន​បង្កើត​ឡើង​នៅ​តំបន់​ សមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​ ។​

​លោក​ អា​បេ​ បញ្ជាក់​ថា​“​ខ្ញុំ​យល់​ ឃើញ​ថា​ ការ​បញ្ជូន​នាវាចម្បាំង​យាម​ ល្បាត​ទៅ​កាន់​ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​គឺ​សម​ស្រប​ទៅ​នឹង​ច្បាប់​អន្ដរជាតិ​ ។​ ប៉ុន្ដែ​ជា​ធម្មតា​សកម្មភាព​ជា​ឯកតោភាគី​ តែងតែ​បង្ក​ការ​ព្រួយបារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពី​ អន្ដរជាតិ​ខ្លាច​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ភាព​តានតឹង​កើត​ ឡើង​ ។​

​កន្លង​មក​ប្រធាន​ខុទ្ទកាល័យ​រដ្ឋាភិបាល​ ជប៉ុន​បញ្ជាក់​ថា​ ជប៉ុន​ និង​អា​មេ​រិ​ក​នឹង​ ចែករំលែក​ព័ត៌មាន​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ ពេល​ដែល​ដាក់​ពង្រាយ​នាវា​យាមល្បាត​នៅ​ទីនោះ​ ។​ រដ្ឋមន្ដ្រី​ការពារ​ជាតិ​ជប៉ុន​ លោក​ Gen​ Nakatani​ បញ្ជាក់​ថា​ បញ្ហា​ ដែនសមុទ្រ​ចិន​ភាគ​ខាងត្បូង​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ ពាល់​ដល់​សន្ដិសុខ​របស់​ជប៉ុន​ ដូច្នេះ​ ជប៉ុន​ត្រូវ​តែ​តាមដាន​រាល់​សកម្មភាព​ ដែល​បាន​កើតឡើង​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​ឱ្យ​បាន​ទាន់​ពេលវេលា​ ។​

​អ្វី​ដែល​ជា​ផល​លំបាក​របស់​អា​មេ​រិ​ក​នោះ​គឺ​សម្ពន្ធមិត្ដ​របស់​អា​មេ​រិ​កមួយ​ ចំនួន​ក៏​បាន​ងាក​ទៅ​គាំទ្រ​ប្រទេស​ចិន​ ដើម្បី​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ឱ្យ​រីក​ចម្រើន​ ។​

​ទាំងនោះ​ហើយ​បាន​ជួយ​ឱ្យ​ចិន​សម្រេច​ គោលនយោបាយ​ចាយប្រាក់​ដើម្បី​ទាក់​ ទាញ​ និង​បង្កើន​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្លួន​ ពេល​ នេះ​កំពុង​តែ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​មិន​ថា​នៅ​ ក្នុង​ប្រទេស​ក្រីក្រ​នោះ​ទេ​សូ​ម្បី​តែ​ប្រទេស​ អ្នកមាន​ ប្រទេស​មហាអំណាច​ ក៏​ត្រូវការ​ ប្រាក់​ក្នុង​ពេល​ដែល​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្លាក់​ចុះ​នោះ​ ដែរ​ ៕​

...

ប្រែសម្រួល៖ ម៉ែ​វ​ សា​ធី​

ចែករំលែក៖
ពាណិជ្ជកម្ម៖
ads2 ads3 ambel-meas ads6 scanpeople ads7 fk Print