ខេត្តមណ្ឌលគីរី ៖ សត្វដំរីព្រៃជាច្រើនក្បាលបានបង្ហាញខ្លួនចាប់តាំងពីសប្តាហ៍កន្លងទៅ រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះនៅតាមគុម្ពោតព្រៃ ចម្ងាយប្រមាណ១០០ម៉ែត្រ ខាងក្រោយអគារសាលាស្រុកកែវសីមា នៅក្នុងតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគីរី។
លោក ឌិន ប៊ុនធឿន អនុប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តទទួលបន្ទុកដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាបានឲ្យដឹងថា មានដំរីព្រៃចំនួន៧ក្បាល(ក្នុងនោះមាន ២ក្បាល មានវ័យស្ទើរជំទង់) កំពុងដើរស្វែងរកស៊ីចំណីនិងផឹកទឹក នៅក្បែរភូមិ អូរអាម ក្នុងឃុំស្រែខ្ទុម ស្រុកកែវសីមា ស្ទើររៀងរាល់ល្ងាច ចន្លោះពីម៉ោង៥ទៅ ម៉ោង៦ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ១៨ ខែមីនា មក។ លោកថា ហ្វូងដំរីទាំងនោះបានមកស៊ីចេក ឫស្សី និងរុក្ខជាតិតូចៗដែលដុះនៅលើដីឡូត៍របស់អ្នកភូមិទុកចោលនៅក្បែរសាលាស្រុក ហើយក៏វិលត្រឡប់ទៅកាន់ជម្រករបស់វានៅក្នុងព្រៃវិញ បន្ទាប់ពីបានផឹកទឹករួច។ ។
លោក ប៊ុនធឿន បានបញ្ជាក់ថា ហ្វូងដំរីនោះតែងបង្ហាញខ្លួននៅក្បែរៗភូមិរបស់អ្នកស្រុកបីឆ្នាំកន្លងមកហើយ ក៏ប៉ុន្តែ នេះជាលើកទីមួយ ដែលដំរីទាំងនោះចូលមកជិតភូមិរបស់អ្នកស្រុកជាងសព្វដង។ លោក ប៊ុនធឿនបានធ្វើការសន្និដ្ឋានថា គោលបំណងសំខាន់របស់ដំរីទាំងនោះគឺមករកទឹកផឹក ព្រោះប្រភពទឹកភាគច្រើននៅតាមទីជម្រករបស់ពួកវា អាចរីងហួតអស់ក្នុងកំឡុងរដូវប្រាំងនេះ។
លោក ប៊ុនធឿន បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ២៦ ខែមីនា ២០១៩ វេលាម៉ោង ៥ និង ៤៥ នាទី ដំរី ៣ក្បាល ក្នុងចំណោមដំរីទាំង ៧ក្បាល បានដើរចូលមករកស៊ីចំណីកាន់តែជិត គឺចម្ងាយប្រហែលតែ ៣០ម៉ែត្រ ប៉ុណ្ណោះពីក្រោយអគារសាលាស្រុក។
បុគ្គលិកប្រចាំតំបន់របស់អង្គការ WCS និងមន្ត្រីបរិស្ថានខេត្ត បានតាមឃ្លាំមើលដំណើរផ្លាស់ទីរបស់ហ្វូងដំរីនោះយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងបានត្រៀមលក្ខណៈជាស្រេចដើម្បីចាត់វិធានការ ប្រសិនបើដំរីទាំងនោះវាយប្រហារអ្នកភូមិ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ហ្វូងដំរីនោះមិនទាន់បង្កឲ្យមានការខូចខាតអ្វីទេ។
លោក អន អាត មន្ត្រីរបស់អង្គការ WCS ទទួលបន្ទុកផ្នែកវិវាទរវាងមនុស្សនិងសត្វព្រៃ បានថ្លែងថា ដោយសារតែប្រជាជននៅក្នុងនិងជុំវិញតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាមានចំនួនច្រើន និងចំនួនសត្វដំរីច្រើនបំផុតដែលនៅ សេសសល់រស់នៅក្បែរគ្នា ។ ដូច្នេះវិវាទរវាងមនុស្សនិងសត្វដំរី អាចនឹងកើតមានឡើង។ នៅពេលដែលមនុស្សកាប់ឆ្ការរានដីខុសច្បាប់បំផ្លាញជម្រករបស់ដំរី និងពង្រីកការសាងសង់លំនៅឋានបិទផ្លូវដែលវាធ្លាប់ធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ដំរីតែងបង្ហាញខ្លួនញឹកញាប់នៅជិតផ្ទះរបស់មនុស្ស។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ មានវិវាទរវាងមនុស្សនិងសត្វដំរីមួយចំនួនកើតមាននៅក្នុងភូមិចំនួន ១១ ដោយបង្កឲ្យមានការខូចខាតដល់ផលដំណាំជាច្រើនដូច ស្រូវ ស្វាយចន្ទី និងចេក។
ការបង្ហាញខ្លួនជារៀងរាល់ឆ្នាំរបស់សត្វដំរីព្រៃទាំងនោះ បានបង្ហាញថា ចំនួនសត្វដំរីព្រៃទាំងអស់នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមានោះ ទទួលបានការការពារយ៉ាងល្អ ក្រោមគម្រោងគាំទ្រព្រៃឈើនិងជីវចម្រុះ ដែលឧបត្ថម្ភមូលនិធិដោយទីភ្នាក់ងារអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក (USAID) ពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ ២០១៦។
USAID បានបន្តគាំទ្រលើការងារអភិរក្សសត្វព្រៃនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយថ្មីៗនេះ បានគាំទ្របង្កើតគម្រោងថ្មីមួយឈ្មោះថា គម្រោងអភិរក្សកែវសីមាយូអេសអេអាយឌី (ឆ្នាំ ២០១៨ ២០២១) ដែលគម្រោងនេះមានគោលបំណងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងដល់ការងារអភិរក្សនិងអភិបាលកិច្ចនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វដែលទទួលរងការគំរាមកំហែងជាសកល នៅក្នុងនិងជុំវិញដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា នៅតំបន់ភាគខាងកើតខេត្តមណ្ឌលគីរី កាត់បន្ថយអត្រានៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ កាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ កាត់បន្ថយវិវាទរវាងមនុស្សនិងសត្វដំរី និងអភិរក្សជីវចម្រុះ តាមរយៈការកសាងសមត្ថភាពដល់សមាជិកសហគមន៍ព្រៃឈើ ដើម្បីកែលម្អការសម្រេចចិត្តទាក់ទិននឹងការគ្រប់គ្រងព្រៃឈើ និងតាមរយៈការកសាងសមត្ថភាពដល់មន្ត្រីរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីចូលរួមចំណែកគាំទ្រដល់កិច្ចប្រឹងប្រែងទាំងនេះ។
បច្ចុប្បន្ននេះ តំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា បានក្លាយជាទីជម្រករបស់សត្វដំរីព្រៃអាស៊ីចំនួនប្រហែល១១៥ក្បាល ៕
