ប្រទេសរុស្សុី៖ ការសម្រេចកែប្រែរដ្ឋធមនុញ្ញរបស់ប្រធានាធិបតីពូទីនបានធ្វើឲ្យក្រុមប្រឆាំងថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងដោយចាត់ទុកថានោះ ជាសកម្មភាពដើម្បីបន្តកាន់តំណែងដឹកនាំរុស្ស៊ីអស់មួយជីវិត ។ នៅពេលនេះលោកពូទីនប្រកាសថា លោកមិនកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីបន្តកាន់អំណាចឡើយ។
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោកពូទីន កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈបានចេញមុខបកស្រាយ ពីភាពចាំបាច់ត្រូវ កែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយលោកបញ្ជាក់ថា មិនបានកែប្រែដើម្បីខ្លួនឯង បន្តអំណាចនោះឡើយ គឺជាការកែប្រព័ន្ធនយោបាយជួយឲ្យប្រទេសរុស្ស៊ីកាន់តែប្រសើរឡើង។
មានប្រសាសន៍នៅ មហាវិទ្យាល័យក្នុងទីក្រុង Cherepovets ភាគខាងជើងទីក្រុងមូស្គូ លោកពូទីនបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល លោក និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី Medvedev កាន់តំណែង គឺមានចំណុចជាច្រើនដែល ដំណើរការមិនត្រឹមត្រូវ ដូចជានយោបាយ សុខភាពសាធារណៈ អបរំ … ដូច្នេះយើងចាំបាច់ត្រូវតែ ស្នើកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋនិងប្រទេសជាតិ។ មិនមែនកែប្រែរដ្ឋធមនុញ្ញដើម្បី អូសបន្លាយពេលវេលាកាន់អំណាចរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនោះឡើយ។
លោកពូទីនបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានកែប្រែដល់ទៅ១៥លើកមកហើយ មកទល់ពេលនេះ ដោយមិនមានអ្វីខុសប្រក្រតីនោះឡើយ គឺដើម្បីតម្រូវទៅតាមសង្គមបច្ចុប្បន្ន។
នៅក្នុងសារភាពប្រចាំឆ្នាំ ដែលលោកពូទីនបានអានកាលពីថ្ងៃទី១៥ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ក្នុងនោះលោកបានស្នើកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រឹតបន្តឹងការគ្រប់គ្រង របស់មន្ត្រីតាមតំបន់នីមួយៗ ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត។
កាលពីខែមករា សភារុស្ស៊ីបានបោះឆ្នោត អនុម័ត ឲ្យកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្រោយរយៈពេលជាង២ម៉ោងពិភាក្សាគ្នា ។ ប៉ុន្តែក្រុមប្រឆាំង បានចោទប្រកាន់ ប្រធានាធិបតីពូទីនថាមានបំណងចង់កាន់អំណាចអស់មួយជីវិត ទើបលោកសម្រេចឲ្យកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ។
ក្រុមអ្នកឯកទេសវិភាគបានលើកឡើងថា ចេតនាចង់កែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញរុស្ស៊ីនេះ គឺលោក ពូទីន ចង់ធ្វើតាំងពីពេលលោកផ្តើមឡើងកាន់អំណាចរដ្ឋមកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែពុំទាន់មានឱកាសល្អដូចពេលនេះ ។ កាលពីថ្ងៃទី១៥មករា បុរសខ្លាំងលេខមួយរុស្ស៊ី បានលើកឡើងថា ចាំបាច់ត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់ច្រើនផ្នែកចំពោះស្ថាប័នរដ្ឋជាច្រើន ទាំងថ្នាក់តំបន់ និងទាំងរដ្ឋសភាផង ។ រដ្ឋសភារុស្ស៊ី គឺមានភាពចាស់ទុំគ្រាន់បើខ្លាំងនឹងគេដែរ ហេតុនេះ ត្រូវមានអំណាចសិទ្ធិក្នុងសម្រេចឱ្យបានច្រើនជាងមុន ដូចជាក្នុងការតែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាដើម ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោកពូទីន ស្នើឱ្យកែទម្រង់ពង្រឹងអំណាចដល់អភិបាលថ្នាក់តំបន់ ។ ចំពោះសមាជិករដ្ឋាភិបាល និងចៅក្រម គឺហាមមិនឱ្យមានសញ្ជាតិពីរ ឬហាមមិនឱ្យមានផ្ទះនៅក្រៅស្រុក ឬក៏មានបណ្ណស្នាក់នៅបរទេសឡើយ ។ សម្រាប់រាល់តែគ្រប់បេក្ខជនប្រធានាធិបតី ត្រូវតែរស់នៅក្នុងប្រទេសរុស្ស៊ី យ៉ាងហោច២៥ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ។ ក្នុងក្រសែភ្នែកអ្នកវិភាគនយោបាយរុស្ស៊ី, ការចងមាត្រាបែបនោះ គឺដើម្បីបញ្ជៀសក្រុមប្រឆាំងដែលមានសញ្ជាតិពីរ និងដែលច្រើនតែគេចទៅរស់នៅក្រៅស្រុក កុំឱ្យអស់លោកទាំងនោះ អាចមានលទ្ធភាពស្របច្បាប់ឈរឈ្មោះ សម្រាប់តំណែងបេក្ខជនប្រធានាធិបតីបាន ។
ទោះយ៉ាងនេះក្តី ប្រធានាធិបតី ពូទីន ថារុស្ស៊ីជាប្រទេសប្រកាន់របបសាធារណរដ្ឋប្រធានាធិបតីនិយម ហេតុនេះប្រមុខរដ្ឋត្រូវតែមានអំណាចខ្លាំងក្នុងការសម្រេចកិច្ចការប្រទេសជាតិ ។ ដូចជាការកំណត់បេសកម្ម និងកិច្ចការជាអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល ។ ថែមពីនេះ បើតាមលោកពូទីន, ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ក៏ត្រូវរក្សាសិទ្ធិក្នុងការបណ្តេញសមាជិករដ្ឋាភិបាល ហើយនឹងតែងតាំង ថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នដែលកាន់ការកន្លែងសន្តិសុខជាតិ ជាដើម ។ ដូច្នេះ កំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ត្រូវសម្របតាមលំអានដែលបានលើកឡើងទាំងនេះដែរ ។
ចំពោះអ្នកសង្កេតការណ៍ គម្រោងការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ គឺច្បាស់ណាស់ នឹងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិអំណាចនៃការតែងតែប្រធានចៅក្រមតុលាការកំពូល និងប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញទៀតផង ដែលគេមើលទៅ គឺជាទម្រង់នៃការចងក្រសោបឱបអំណាច ទៅក្រុមណាមួយ ជាក់ជាមិនខាន ។
នៅក្នុងអាណត្តិកាន់អំណាចរដ្ឋ នៅលើកទី១ របស់លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន ពីឆ្នាំ២០០០-២០០៨ ។ ឧទាហរណ៍មួយ លោក ពូទីន បានចុះពីប្រមុខរដ្ឋ មកធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ហើយលើកលោក Dmitri Medvedev ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី មកឱ្យកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីជំនួសរូបលោក មួយរយៈសិន គឺចន្លោះឆ្នាំ២០០៨-២០១២ ។ ដូច្នេះ ជាផ្លូវការនៅលើក្រដាស គឺលោក ពូទីន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីមែន តែតាមពិតអំណាចរបស់គាត់គឺនៅតែជាប្រធានាធិបតីដដែល ព្រោះ លោក Dmitri Medvedev ជាមនុស្សជំនិតមែនទែន និងដ៏ស្មោះស្មគ្របំផុតរបស់លោកពូទីន ។ ហើយការចុះឡើងតំណែងពីប្រធានាធិបតីមកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបែបនេះ គឺគ្រាន់តែធ្វើបំភាន់ កុំឱ្យខុសនឹងការចែងរបស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញរុស្ស៊ីតែប៉ុណ្ណោះ ។
ចំណែកសេណារីយ៉ូនៃការសាកល្បងជ្រើសរើសរកអ្នកស្នងតំណែងវិញ គឺធ្លាប់កើតមានការសាកល្បង កាលទីប្រាំដងឯណោះនៅក្នុងរជ្ឋកាលរបស់អតីតប្រធានាធិបតី បូរីស អែលស៊ីន (Boris Eltsine) ក្នុងសម័យឆ្នាំ១៩៩១ ដល់១៩៩៩ ។ អំលុងពេលនោះ លោកអតីតប្រមុខរដ្ឋរុស្ស៊ី បូរីស អែលស៊ីន បានសាកល្បង ដោះដូរ និងជ្រើសរើសនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដល់ទៅ៤-៥នាក់ ។ ម្នាក់ មើលទៅមិនកើត ទៅមិនរួច ក៏ប្តូរមួយទៀត រហូតដល់គម្រប់ប្រាំនាក់ឯណោះ ទើបដល់វេនបុរសខ្លាំងខ្សែក្រវាត់ខ្មៅកីឡាយូដូ លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន៕
ដោយ៖ មែវ សាធី
