នយោបាយអាត្មានិយមរបស់អាមេរិកបានធ្វើឲ្យ ប្រទេសនេះត្រូវបាត់បង់សម្ព័ន្ធមិត្ត បន្តិចម្តងៗ ដោយប្រទេសដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តយូរឆ្នាំរបស់អាមេរិកងាកទៅរកចិន វិញដូចជាប្រទេស ហ្វីលីពីន ប៉ាគីស្ថាន ជាដើម។
នៅពេលនេះដែរ ទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ប៉ាគីស្ថានកាន់តែតានតឹងក្រោយលោកត្រាំប្រកាសយុទ្ធសាស្ត្រនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសប៉ាគីស្ថាន Khawaja Muhammad Asif បង្ហាញការខកចិត្តចំពោះការរិះគន់របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ទៅលើប៉ាគីស្ថាន។
អាមេរិកកំពុងបន្ថែមសម្ពាធ បន្ថែមភាពតានតឹងដល់ទំនាក់ទំនងជាមួយប៉ាគីស្ថាន ក្រោយលោកដូណាល់ ត្រាំប្រកាសមិនដកកងទ័ពអាមេរិកចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន នៅថ្ងៃច័ន្ទកន្លងទៅ។ លោកត្រាំបានឆ្លៀតរិះគន់ប៉ាគីស្ថានថា ជាជម្រកនៃក្រុមភេរវជន។ អាមេរិកអាចនឹងដកប៉ាគីស្ថានលែងអោយមានងារថា ជាដៃគូចំបងនៃអង្គការអូតង់តទៅទៀត។
លោកខាវ៉ាចា មូហាម៉ាត អាស៊ីហ្វ ជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសប៉ាគីស្ថាន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មតបនឹងលោកដូណាល់ត្រាំ ដែលបានប្រើពាក្យធ្ងន់ៗ ចោទថាប៉ាគីស្ថានជាជម្រកក្រុមបង្កចលាចលហិង្សា។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសប៉ាគីស្ថានលើកឡើងថា គ្មានប្រទេសណាមួយដែលឈឺចាប់ជាងប៉ាគីស្ថានទេ បើនិយាយពីបញ្ហាភេរវកម្ម។ ការប្រកាសអាមេរិកមិនបានផ្តោតមើលឃើញពីការលះបង់ដ៏ធំធេងរបស់ប៉ាគីស្ថានទេ។ កងទ័ពប៉ាគីស្ថានបានប្រតិកម្មតាំងពីដំបូងទីដែរថា លែងមានរចនាសម្ព័ន្ធក្រុមភេរវជននៅប៉ាគីស្ថានទៀតហើយ។
រដ្ឋាភិបាលប៉ាគីស្ថានប្រាប់ថា ខកចិត្តចំពោះការរិះគន់របស់អាមេរិក។ ត្បិតថា រដ្ឋាភិបាលប៉ាគីស្ថាននៅតែបង្ហាញបំណងចង់បានសុខសន្តិភាព ប៉ុន្តែ ទំនាក់ទំនងជាមួយអាមេរិកពេលនេះបានឡើងតានតឹង។ ក្រុមជំនាញបារម្ភថា ប៉ាគីស្ថានអាចនឹងមិនព្រមចុះញ៉មនឹងសម្ពាធអាមេរិក។ មិនមែនជាលើកទី១ទេដែលអាមេរិករិះគន់ប៉ាគីស្ថានថានៅពីក្រោយខ្នងក្រុមភេរវជនតាលីបង់ ដែលបង្កអស្ថិរភាពនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ប៉ុន្តែ សំដីលោកដូណាល់ ត្រាំ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ គឺបែបជាធ្ងន់បន្តិចហើយ។ លោកត្រាំបានព្រមានថា ប៉ាគីស្ថាននឹងទទួលការបាត់បង់ច្រើន បើបន្តអោយក្រុមឧក្រិដ្ឋជន និងក្រុមភេរវជនជ្រកកោណតទៅទៀត។ លោកត្រាំថែមទាំងលើកសរសើរឥណ្ឌាជាគូប្រជែងនុយក្លេអ៊ែររបស់ប៉ាគីស្ថាន និងសុំអោយឥណ្ឌាបន្តជួយអាហ្វហ្កានីស្ថានទៀតផង។
ថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកធីលឡឺសុន បានបង្ហើបខ្លះៗពីវិធានការដាក់សម្ពាធប៉ាគីស្ថាន។ អាមេរិកអាចបន្ថយជំនួយ ហើយប៉ាគីស្ថានអាចនឹងរហូតបាត់បង់ងារថាជាប្រទេសដៃគូចម្បងរបស់អូតង់។ ងារនេះត្រូវបានអតីតប្រធានាធិបតី ហ្ស៊ក ដាប់ប៊ែលយូ ប៊ូស្ហ ផ្តល់អោយប៉ាគីស្ថាន ក្នុងឆ្នាំ២០០៤ ជាងារសម្រាប់ប្រទេសមិនមែនសមាជិកអូតង់ ប៉ុន្តែជាប្រទេសដៃគូដែលសហការជិតស្និទ្ធជាមួយអាមេរិក។ ដោយឡែក លោកធីលឡឺសុនមិនបានប្រាប់ថា តើអាមេរិកអាចនឹងធ្វើការវាយប្រហារនៅប៉ាគីស្ថានឬយ៉ាងណាទេ។ តែអាមេរិកព្រមានរួចហើយថា នឹងកំចាត់ក្រុមភេរវជន ទោះជាក្រុមនេះស្ថិតនៅទីណាក៏ដោយចុះ។
នៅអាហ្វហ្កានីស្ថានវិញ ថ្ងៃពុធនេះ ភេរវជនអត្តឃាតតាលីបង់បានបំផ្ទុះរថយន្ត នៅជិតទីស្នាក់ការប៉ូលិសមួយកន្លែង នៅភាគខាងត្បូងប្រទេស។ ភេរវកម្មបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោច៥នាក់ និងបង្ករបួសជាង១០នាក់។ ភេរវកម្មនេះបង្ហាញច្បាស់ថា ក្រុមតាលីបង់មិនបានបង្អង់យូរនឹងបញ្ចេញប្រតិកម្មជាក់ស្តែងទេ ចំពោះការដែលលោកដូណាល់ ត្រាំ សម្រេចមិនដកទាហានអាមេរិកពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ការវាយប្រហាររ៉ុកកែតទៅលើស្ថានទូតអាមេរិក នៅក្រុងកាប៊ូល កាលពីយប់ថ្ងៃចន្ទ ក៏ត្រូវក្រុមតាលីបង់ប្រកាសថា ជាស្នាដៃរបស់ខ្លួនដែរ។
នៅពេលនេះចិនចេញមុខការពារប៉ាគីស្ថានដែលរងការរិះគន់របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ។ក្រសួងការបរទេសចិនបានចេញមុខការពារប៉ាគីស្ថានដែលរងការរិះគន់របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ។ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកទើបតែបានប្រកាសមិនដកទាហានអាមេរិកពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន ហើយទំលាក់កំហុសលើប៉ាគីស្ថាន ថាផ្តល់កន្លែងជ្រកកោនដល់ក្រុមភេរវជនធ្វើអោយអាហ្វហ្កានីស្ថានគ្មានស្ថិរភាព។ ចិនទាត់ចោលការចោទប្រកាន់របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ។
លោកស្រី Hua Chunying ជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនបានចេញមុខការពារប៉ាគីស្ថាន ប្រឈមនឹងការរិះគន់របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក។ លោកដូណាល់ ត្រាំ ចោទថា ប៉ាគីស្ថានផ្តល់ជម្រកដល់ក្រុមភេរវជន ធ្វើអោយអាហ្វហ្កានីស្ថានគ្មានស្ថិរភាពសន្តិសុខ។ ថ្ងៃអង្គារនេះ ចិនលើកឡើងថា ប៉ាគីស្ថានបានធ្វើការលះបង់ធំធេងណាស់ ប៉ាគីស្ថានបានចូលរួមធំធេងក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើភេរវកម្ម។ រដ្ឋាភិបាលចិនបន្ថែមថា សហគមន៍អន្តរជាតិគួរតែគាំទ្រទាំងស្រុង នូវការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប៉ាគីស្ថាន។
គេមើលឃើញថា មូលហេតុដែលចិនចេញមុខការពារប៉ាគីស្ថាន ប្រឈមនឹងការរិះគន់របស់អាមេរិក គឺដោយសារប៉ាគីស្ថានជាទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ សម្រាប់ចិនក្នុងការសម្រេចផែនការសេដ្ឋកិច្ចមហិមា ឈ្មោះថា ខ្សែក្រវាត់មួយ ផ្លូវមួយនោះហើយ។ តាមរយៈផែនការនេះ ចិនគ្រោងភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមធ្យោបាយធ្វើដំណើរ ថាមពល និងប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ ភ្ជាប់ពីចិន ទៅសមុទ្រអារ៉ាប៊ី ដោយឆ្លងកាត់តាមកំពង់ផែ នៃដែនទឹកGwadar នៅបាលូតឈីស្តង់។ តំបន់បាលូតឈីស្តង់នេះ ជាតំបន់អស្ថិរភាព នៅភាគនិរតីប៉ាគីស្ថាន។ ចិនបានប្រកាសផ្តល់ថវិការាប់ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ការវិនិយោគ ក្នុងក្របខណ្ឌផែនការសេដ្ឋកិច្ចមួយនេះ ជាមួយប៉ាគីស្ថាន។
ចិនមិនអាចអោយប៉ាគីស្ថានរងការរិះគន់របស់អាមេរិកទេ។ លោកដូណាល់ ត្រាំ បានដាក់សម្ពាធប៉ាគីស្ថានអោយប្រឹងប្រែងចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ អាមេរិកចោទប៉ាគីស្ថានថា ជាជម្រករបស់ក្រុមតាលីបង់។ ដើម្បីដាក់សម្ពាធប៉ាគីស្ថាន លោកដូណាល់ ត្រាំ ក៏បានស្នើឥណ្ឌាអោយបន្ថែមជំនួយដល់អាហ្វហ្កានីស្ថានដែរ។ ឥណ្ឌាជួយសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ហើយឆ្នាំមុននេះ បានផ្តល់ជំនួយ១ពាន់លានដុល្លារ ដល់អាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថានប្រជែងគ្នាដាក់ឥទ្ធិពលនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។ ប៉ាគីស្ថានមើលឃើញថា ឥណ្ឌាពង្រឺងទំនាក់ទំនងជាមួយអាហ្វហ្កានីស្ថាន គឺដើម្បីឆ្លៀតឡោមព័ទ្ធទឹកដីប៉ាគីស្ថាន ដែលនៅចន្លោះឥណ្ឌានិងអាហ្វហ្កានីស្ថានតែប៉ុណ្ណោះ៕
ដោយ៖ មែវ សាធី
