សហរដ្ឋអាមេរិក៖ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រជាធិបតេយ្យអាមេរិក ដែលមានអាយុកាលជាង២០០ឆ្នាំមកហើយ ឆ្លងកាត់មេដឹកនាំ៤៥ជំនាន់ ក្នុងនោះមាន ប្រធានាធិបតី៤ រូបរងការចោទប្រកាន់ទោសក្នុងនោះមាន Andrew Johnson, Richard Nixon, Bill Clinton និង Donald Trump ។ ការចោទប្រកាន់ទោសប្រធានាធិបតីដំបូងបង្អស់ នៅឆ្នាំ១៨៦៨ ទៅលើ ប្រធានាធិបតី Andrew Johnson ។
ក្នុងចំណោមប្រធានាធិបតីទាំង៤រូប ដែលរងការចោទប្រកាន់ ក្នុងនោះមាន ប្រធានាធិបតី Richard Nixon បានសម្រេចលាលែងចេញពីតំណែងមុនការចោទប្រកាន់ នៅព្រឹទ្ធសភា ដោយ លោកដឹងថាមិនអាចឆ្លងកាត់ការចោទប្រកាន់នោះឡើយ ។ ចំណែក លោកប៊ីលគ្លីនតុន បានរួចផុតពីការចោទប្រកាន់ ។ ចំណែកដូណាល់ ត្រាំវិញ គេសង្ឃឹមថានឹងរួចផុតការចោទប្រកាន់ដូចគ្នា។
នៅពេលនេះដែរ លោកត្រាំបានស្នើដល់ ព្រឹទ្ធសភា លុបចោលការចោទប្រកាន់ទោស ដោយចាត់ទុកថានេះជាល្បិចរបស់ក្រុម ប្រជាធិបតេយ្យ តែប៉ុណ្ណោះ។ មេធាវីរបស់ប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំ បានលើកឡើងថា ការចោទប្រកាន់ទោស ប្រធានាធិបតី គឺជាសកម្មភាពបោកប្រាស់របស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ហើយព្រឹទ្ធសភាត្រូវតែច្រានចោលការចោទប្រកាន់ទាំងនោះ។
ការលើកឡើងខាងលើរបស់មេធាវី ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ត្រាំ ក្នុងពេលដែល ពេលវេលានៃការចោទប្រកាន់ទោស នឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២១ ខែមករា (ពេលវេលាអាមេរិក)។ នៅក្នុងសារលិខិតរបស់ មេធាវី ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានអំពាវនាវដល់សភា ដែលមានសំឡេងភាគច្រើនគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សសាធរណៈរដ្ឋ ប្រកាសលុបចោលការចោទប្រកាន់ ទៅលើ ប្រធានាធិបតី។
តើការចោទប្រកាន់ទោសជាអ្វី?
ចំពោះអាមេរិក ការចោទប្រកាន់ទោស គឺជាដំណើរការនីតិវិធីច្បាប់ ដែលក្រុមតំណាងរាស្ត្រ អាមេរិក ស្នើរឡើងដើម្បីចោទប្រកាន់ទោស បុគ្គល ក្នុងជួរដឹកនាំអាមេរិក។ ស្ថាប័នបង្កើនច្បាប់(សភា) គឺជាអ្នកសម្រេចថាតើត្រូវចោទប្រកាន់ទោស ប្រធានាធិបតីដែរឬទេ ប៉ុន្តែសិទ្ធិសម្រេច គឺស្ថិតនៅក្នុងព្រឹទ្ធសភា ទើបមានអំណាចថាតើប្រធានាធិបតីមានទោស ហើយត្រូវដកតំណែងដែរឬទេ។ ចំពោះអភិបាលក្រុង ឬអភិបាលរដ្ឋ ការសម្រេចត្រឹមតែរដ្ឋសភាតែប៉ុណ្ណោះ។
ការចោទប្រកាន់ទោសមិនខុសអ្វី ពីតុលាការកាត់ក្តីនោះឡើយ ដោយដើមចោទជា រដ្ឋសភា ហើយ ចុងចោទ ជាប្រធានាធិបតី ព្រឹទ្ធសភាជាចៅក្រម។ បើដើមចោទមានភស្តុតាង សាក្សី គ្រប់គ្រាន់ ចៅក្រោម(ព្រឹទ្ធសភា)និងសម្រេច ដកតំណែងតែម្តង៕
ដោយ៖ មែវ សាធី
