
ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) * លៀងក្រយាហារ : តាមប្រវេណីប្រទេសកម្ពុជាយើង ធម្មតានៃខេមរជាតិ តែមានធ្វើបុណ្យទានអ្វីមួយ រៀបពិធីអ្វីមួយ តែងតែមានលៀងខាទនីយភោជនីយាហារ បណ្ដាមិត្តញាតិ … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) * លៀងក្រយាហារ : តាមប្រវេណីប្រទេសកម្ពុជាយើង ធម្មតានៃខេមរជាតិ តែមានធ្វើបុណ្យទានអ្វីមួយ រៀបពិធីអ្វីមួយ តែងតែមានលៀងខាទនីយភោជនីយាហារ បណ្ដាមិត្តញាតិ … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) * កិច្ចគួរសមតាមផ្លូវ : នៅតាមផ្លូវបើមានជនណាមួយដែលយើងមិនស្គាល់សោះមកសួរដណ្ដឹងយើងពីការងារផ្សេងៗ ប្រសិនបើនៅទីប្រជុំសាធារណ: នៅលើយានជំនិះជាមួយនឹងយើងនោះ អ្នកនៅជិតខាងយើងនិយាយគ្នាក្តី និយាយមករកយើងក្តី យើងអាចនឹងឆ្លើយឆ្លងទៅបានដោយពុំបាច់ប្រាប់ឈ្មោះនាមយើងឲ្យស្គាល់ឡើយ។ … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) – សូមប្រណិប័តន៍ព្រះតេជគុណនាយករដ្ឋមន្ត្រី ! – សូមគោរព លោកជំទាវ! – សូមជំរាបសួរឯកឧត្តមចៅហ្វាយខេត្ត…។ ល … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) ៣-របៀបនិយាយនាំភ្ញៀវឲ្យស្គាល់គ្នា – សូមជម្រាបលោក នេះលោក…(នាមនិងការងារ) – ជម្រាបអ្នក នេះអ្នក…(នាមនិងរបររកស៊ី)។ បើជាស្រ្តីនិងស្រ្តី ថាកាត់ខ្លីៗទៅក៏បាន … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
..(តពីលេខមុន) * ការលាគ្នា ភ្ញៀវត្រូវកំុភ្លេចខ្លួនអំពីម៉ោងពេលឱ្យសោះ ត្រូវរំពៃឲ្យញយដងបន្តិចក្រែងអ្នកម្ចាស់ផ្ទះគេមានធុរៈផ្សេងៗតទៅទៀត ឬមានភ្ញៀវថ្មីទៀតមក ឬមានការប្រញាប់ចេញទៅណាមកណាទៀត។ បើយើងឃើញអ្នកផ្ទះរាក់ទាក់រីករាយសប្បាយនឹងយើង ដោយយើងជាញាតិ ឬជាមិត្តស្និទ្ធនោះ … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) ភ្ញៀវគប្បីឈរបន្តិចក្រែងអ្នកម្ចាស់ផ្ទះចេញភ្លាមតាមក្រោយអ្នកបំរើគេ បើជាយឺតបន្តិច យើងអាចនឹងអង្គុយទៅបាន តែត្រូវរំពៃស្ដាប់សូរជើងអ្នកផ្ទះ បើឮសូរដើរចេញជិតមកដល់មាត់ទ្វារហើយ ត្រូវយើងជាភ្ញៀវក្រោកឈរឡើងរង់ចាំគោរពអ្នកម្ចាស់ផ្ទះ។ បើមានបារីនៅលើតុដែលអ្នកចាក់ផ្ទះគេបម្រុងទុកទទួលភ្ញៀវនោះមិនត្រូវពិសារបារីនោះទេនៅពេលដែលរង់ចាំអ្នកផ្ទះត្រូវអត់ធន់ទំរាំអ្នកផ្ទះចេញមុខសិនហើយគេលើកជូនដោយគោរពនិងមេត្រីភាព។ អ្នកផ្ទះជូនបារីភ្ញៀវហើយ គប្បីយកឈើគូសជូនភ្ញៀវអុជបារីទៀតផង។ … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
ភ្នំពេញ៖ រឿងហួសចិត្តថ្មីទៀតហើយកើតឡើងលើជិវិតអតីតារាកំប្លែង ស្រី នាង រ៉េន សុធារី ហៅឃ្មឹប ក្រោយពីនាងបានចេញមុខទម្លាយរឿងរ៉ាវក្នុងគ្រួសារគឺការរួមរស់ជាមួយប្តីក្មេងក្រោយថានាងបានរងហិង្សាព្រោះតែរឿងតិចតួច ហើយពេលនេះប្តីក្មេងនោះបានទាំងរត់ចោលនាងបាត់ស្រមោលហើយ ថែមទាំងលួចយកឯកសារសម្គាល់ខ្លួននាងមួយចំនួនទៅបាត់ដែរ។ … អានបន្ថែម ឃ្មឹប ទម្លាយរឿងប្តីក្មេងវាយធ្វើបាបហើយរត់បាត់ យកទាំងឯកសារសំខាន់ទៅទៀត
(តមកពីលេខមុន) ស្បែកជើង÷ តាមសម័យនេះគេរាប់អានប្រើទ្រនាប់ជើង(ស្បែកជើង)ដើម្បីការពារបាតជើងកុំឲ្យប៉ះទង្គិចឬមុតនិងការពារក្តៅត្រជាក់ផង ជា របៀបតែងខ្លួនតាមអឺរ៉ុបផង។ ចំណែកខាងគារវកិច្ចរបស់គ្រហស្ថប៉ែកខាងអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាវិញស្បែកជើងពាក់ចូលវត្តមានការទាស់ខុសជាច្រើនប្រការដូចជា ÷ ១-ព្រះសង្ឃដែលគ្មានពាក់ស្បែកជើងមិនត្រូវនិយាយស្ដីនិងគ្រហស្ថដែលពាក់ស្បែកជើងទេបើពាក់ដូចគ្នាមិនជាការទាស់ខុសទេ។២-គ្រហស្ថមិនត្រូវពាក់ស្បែកជើងឡើងកុដិលោកសង្ឃឬឡើងព្រះវិហារព្រះចេតិយទេ ត្រូវដោះទុកនៅកាំជណ្ដើរខាងក្រោមទើបរួចទោសកំហុសក្នុងគារវកិច្ច។ចំណែកព្រះវិហារនិងព្រះចេតិយនេះត្រូវយើងជាអ្នកចេះអប់រំធម៌ថ្វាយបង្គំព្រះពុទ្ធ ចេះហាមខ្លួនយើងផងហាមអ្នកដទៃផង … អានបន្ថែម ស្វែងយល់អំពីទំនៀមទំលាប់ និងប្រពៃណីខ្មែរ
(តពីលេខមុន) អំពីសម្លៀកបំពាក់÷ កុំគប្បីសម្គាល់ពណ៌ព្រែឬសំពត់ទាំងឡាយថាល្អហើយសមហើយយកជាប្រមាណនោះឡើយ។ព្រែក្តី សំពត់អំបោះក្តី។ល។ រមែងមានពណ៌ផ្សេងគ្នា ដូច្នេះយើងត្រូវរើសយកប៉ុណ្ណាដែលសមល្មមនឹងសម្បុរស្បែកយើង ពណ៌ណាសមនឹងចំណាស់យើងទោះបីមានផ្កាឬលាតក៏កុំឲ្យមានទំនាស់ពុំសមរម្យនិងរូបឆោមលោមពណ៌របស់យើង។ សម្លៀកបំពាក់ទាំងនេះត្រូវចែកទៅតាមទម្លាប់ទំនៀមផងតាមសម័យនិយមផង តាមផ្លូវការផង តាមរដូវផង។ … អានបន្ថែម យល់ដឹងពី ” ទំនៀមទម្លាប់និងប្រពៃណីខ្មែរ”
ទំនៀមទម្លាប់និងប្រពៃណីខ្មែរ ជាគ្រិះចាំបាច់ដែលកូនខ្មែរត្រូវចេះនិងចងចាំដើម្បីយកទៅអនុវត្តតាមច្បាប់ក្បួនប្រកបដោយចរិយាធម៌និងភាពសមរម្យក្នុងសង្គមខ្មែរ។ ការប្រណិបតន៍នូវទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរ ដែលបន្សល់ទុកតាំងពីបុរមបុរាណជាយូរមកហើយនោះ គេសង្កេតឃើញកូនខ្មែរមួយចំនួនហាក់មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ប្រតិបត្តិឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ហើយមួយចំនួនណានោះ បែរជាយកវប្បធម៌បរទេសមកសាបព្រោះនៅកម្ពុជាក្នុងន័យចង់លុបបំបាត់ទំនៀមទម្លាប់និងប្រពៃណីខ្មែរឲ្យសាបសូន្យទៅវិញ។ ដូច្នេះ ដើម្បីជាជំនួយស្មារតី ក៏ដូចជាឲ្យកូនខ្មែរបានយល់ពីទំនៀមទម្លាប់និងប្រពៃណីខ្មែរ … អានបន្ថែម យល់ដឹងពី ” ទំនៀមទម្លាប់និងប្រពៃណីខ្មែរ”
បុណ្យអុំទូក គេប្រារព្ធចាប់ពីថ្ងៃ ១៤កើត ខែកក្ដិក ដល់ ១រោច ខែកក្ដិក មានរយះពេល៣ជាថ្ងៃពិជាធីបុណ្យជាតិធំមួយក្នុងចំណោមពិធីបុណ្យជាតិធំៗជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលកម្ពុជាប្រារព្ធធ្វើឡើងរៀងរាល់ខែវិច្ចិកា ដែលពេលខ្លះអាចធ្លាក់មកចុងខែតុលា … អានបន្ថែម តោះមកដឹងពីប្រវត្តិនៃពិធីបុណ្យអុំទូក
ភ្នំពេញ៖ នេះបេីយោងតាមផេកហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន កាលពីថ្ងៃទី០២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ម្សិលមិញនេះ បានឱ្យដឹងថា៖ ភ្នំយ៉ាត ជាភ្នំធម្មជាតិ និងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏កម្រមួយរបស់កម្ពុជាដែលមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបាន។ នៅក្នុងសំណេរហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងបរិស្ថាន … អានបន្ថែម តោះ! មកស្គាល់ពីប្រវត្តិសាស្រ្តភ្នំយ៉ាត ខេត្តប៉ៃលិនមានអ្វីគួរឱ្យជាប់ចិត្តខ្លះ?